Gotar, fyrstu Norðurlandabúarnir í Úkrainu

 

Oft er talað um ríki Væringja á níundu og tíundum öld en allt of sjaldan er fjallað um fyrstu Norðurlandabúana í Úkranínu, Gota. Sagnaritarinn Jordanes segir þá sjálfa telja sig komna frá landinu handan Eystrasalts, þ.e. Svíþjjóð, sbr. Austur- og vestur Gautland í Svíþjóð og eyjan Gotland sem þeir kunna að hafa numið. Þeir stofnuðu ríki á fyrstu öldum eftir Krist sem náði yfir mestalla eða alla Úkraínu,sumir seja að það hafi náð frá Eystrasalti til Svartahafs. Húnar sóttu að þeim úr austri og meginhluti Gota fluttist vestur á bóginn eftir að konungur þeirra, Jörmunrekur, var felldur árið 375.

Málið er að ýmislegt bendir til að tengsl þeirra við Svíþjóð hafi aldrei rofnað að fullu, þannig að Garðaríki sé í raun framhald af sænsku landnámi frá fyrstu öldunun eftir Krist og Gotaríki Jörmunreks. Hluti Gota, þ.e Austgotar sem gengu í bandalag við Húna, varð eftir og víst er að norrænir menn þekktu vel fljótin miklu þarna og hverng komast mætti til Svartahafs á sama hátt og forfeður þeirra höfðu gert.

Í mörgum heimildum er rætt um Gota sem byggðu Krímskagann langt fram eftir öldum.Þeir voru þar enn á 17. öld og töluðu þá enn gotnesku (eða norrænu?)

Um Gotana á Krím má lesa hér

:https://en.wikipedia.org/wiki/Crimean_Goths...

 

Nær allt koldíoxíð hefur verið náttúrulegt í ármilljarða

Mér finnst tilvalið í ljósi „umræðunnar“ að setja hér inn dálítið tilskrif, skrifað fyrir nokkrum árum en ekki birt, um koldíoxíð, lofttegund lífsins, hina raunverulegu undirstöðu alls lífs á jörðinni. Of fáir virðast vita, að það er koldíoxíð, ekki súrefni (sem er ekki nauðsynlegt lífi) sem er hin raunverulega undirstaða alls lífs á jörðinni.
Og „loftslagsvandinn” er enginn vandi. Þvert á móti. Afturhvarf til hins hlýja, raka loftslags sem ríkti á fyrri hluta núverandi hlýskeiðs væri öllum til hagsbótau.

Koldíoxíð er, ásamt vatni, undirstaða alls lífs á jörðinni. Þegar jörðin var ung, fyrir um fjórum milljörðum ára, áður en lífs varð vart, virðist það hafa verið yfir 20% gufuhvolfsins. Það hefur streymt úr iðrum jarðar æ síðan og ef lífsins nyti ekki við væri það nú örugglega meginuppistaða gufuhvolfsins eins og á systurplánetu jarðar, Venusi. En á Venusi er ekki fljótandi vatn, svo líf getur ekki þrifist.
Hér hefur koldíoxíðið, ásamt vatni og með því að tengjast ýmsum frumefnum myndað þær gífurlega flóknu keðjur kolvetnissambanda sem eru lífið sjálft. Það er fráleitt og beinlínis fáránlegt að tala um þessa undirstöðulofttegund í gufuhvolfinu frá upphafi og byggingarefni sjálfs lífsins sem „mengun”, eins og gróðurhúsamenn gera í ofstæki sínu og fáfræði.
Réttara væri að tala um óbundið súrefni og hið þrígilda afbrigði þess, ósón, sem „mengun”, því óbundið súrefni er ekki upprunalegt í gufuhvolfinu og ekki nauðsynlegt lífi, heldur úrgangsefni frá jurtalífinu sem dýrin, sumar bakteríur, allir sveppir (og maðurinn) nýta sér. Þessi „saur jurtanna” myndar nú 20,9% gufuhvolfsins en koldíoxíðið, sjálf undirstaða lífsins, var komið nokkurn veginn í jafnvægi, þ.e. niður undir ca. eitt kíló í hverju tonni gufuhvolfsins á fyrstu ármilljörðum lífsins, löngu fyrir daga risaeðlanna. Það er nú um 0.038% eða ca 400 grömm í tonni andrúmslofts.

Það er rúmlega fimmtíu sinnum meira í höfunum, (sem eru basísk, með ph 8,2 og geta því ekki súrnað)

 Af þessum 400 grömmum í tonni andrúmslofts eru kannski 10 grömm manngerð, en vel hugsanlega miklu minna.Raunar mælist koldíoxíð mjög mismikið eftir landsvæðum og árstíðum og tímum sólarhrings, eykst á nóttinni, minnkar á daginn.
Koldíoxíð kemur að sjálfsögðu að hluta frá andardrætti manna, dýra, fugla, fiska (neðansjáar). skordýra (gífulegt magn, sem alltaf gleymist) og ekki síst kemur það frá sveppagróðri og aeróbískum (ildiskærum) bakteríum. Allt sem deyr ofansjávar og neðan breytist að miklu leyti í koldíoxíð fyrir tilverknað þessarra örvera. Menn ættu að hafa í huga að örverur eru um helmingur lífmassa jarðarog þetta magn er gífurlegt (sbr. t.d. framræsla mýra).

Þá er ótalið allt það, sem streymir af þessari ósýnilegu, lyktarlausu lofttegund upp úr jörðinni allan sólarhringinn alla daga úr öllßum lág- og háhitasvæðum jarðar ofansjávar og neðan auk þess sem eldfjöllin leggja öðru hvoru til. Jafnvel í ýmsum jarðfræðilega „köldum" löndum eru víða ölkeldur, sem koldíoxíð streymir upp um.
Þetta er óskaplegt magn, en eldvirkir neðansjávarhryggir ná um 50 þús. kílómetra í mörgum hlykkjum umhveris jörðina og á þeim eru hunduð þúsunda eða milljónir loftventla og eldgíga.
Allar jurtir, ofansjávar og neðan eru að miklu leyti úr kolefni, oft 30-50% og bókstaflega allt þetta kolefni kemur úr koldíoxíði. Menn og dýr eru líka að miklu leyti úr kolrfni, sem upphaflega hefur komið úr koldíoxíði gufuhvolfsins.
Jurtirnar þurfa gífurlegt magn koldíoxíðs á hverjum degi til að vaxa og dafna, mynda nýjar frumur og vefi og nýtt súrefni, en allt súrefni gufuhvolfsins hefur áður verið koldíoxíð (annar helmingur mólekúlsins).Þessi hringrás tekur aðeins innan við tíu ár.
Raunar byggir C 14 aldursgreining fornleifafræðinga á þeirri staðreynd, að þetta er hringrás sem sífellt endurnýjast, koldíoxíð eyðist og nýtt tekur við á um tíu ára fresti og þannig hefur þetta verið í milljarða ára, síðan jörðin var ung.

Í samanburði við þessa risavöxnu hringrás sem nær til allra jurta og þörunga í öllum löndum og höfum verður brölt mannanna heldur lítilfjörlegt og beinlínis hjákátlegt.

Hugsið um það!

Á þessari mynd má sjá, að koldíoxíð, þessi 0,038% gufuhvolfsins, er talið valda í mesta lagi 3,6% gróðurhusaáhrifa.Hluti mannkynsins í þessum 3,6% er reyndar svo lítill að hann mælist varla, en um það stendur öll deilan.

 

Þar má líka sjá, að gróðurhúsaáhrif koma að langmestu leyti frá vatnsgufu (myndina má stækka með því að smella á hana).

Nær allt koldíoxíð er náttúrlegt og hefur verið í ármilljarða

Mér finnst tilvalið í ljósi „umræðunnar“ að setja hér inn dálítið tilskrif, skrifað fyrir nokkrum árum en ekki birt, um koldíoxíð, lofttegund lífsins, hina raunverulegu undirstöðu alls lífs á jörðinni. Of fáir virðast vita, að það er koldíoxíð, ekki súrefni (sem er ekki nauðsynlegt lífi) sem er hin raunverulega undirstaða alls lífs á jörðinni.
Og „loftslagsvandinn” er enginn vandi. Þvert á móti. Afturhvarf til hins hlýja, raka loftslags sem ríkti á fyrri hluta núverandi hlýskeiðs væri öllum til hagsbótau.

Koldíoxíð er, ásamt vatni, undirstaða alls lífs á jörðinni. Þegar jörðin var ung, fyrir um fjórum milljörðum ára, áður en lífs varð vart, virðist það hafa verið yfir 20% gufuhvolfsins. Það hefur streymt úr iðrum jarðar æ síðan og ef lífsins nyti ekki við væri það nú örugglega meginuppistaða gufuhvolfsins eins og á systurplánetu jarðar, Venusi. En á Venusi er ekki fljótandi vatn, svo líf getur ekki þrifist.
Hér hefur koldíoxíðið, ásamt vatni og með því að tengjast ýmsum frumefnum myndað þær gífurlega flóknu keðjur kolvetnissambanda sem eru lífið sjálft. Það er fráleitt og beinlínis fáránlegt að tala um þessa undirstöðulofttegund í gufuhvolfinu frá upphafi og byggingarefni sjálfs lífsins sem „mengun”, eins og gróðurhúsamenn gera í ofstæki sínu og fáfræði.
Réttara væri að tala um óbundið súrefni og hið þrígilda afbrigði þess, ósón, sem „mengun”, því óbundið súrefni er ekki upprunalegt í gufuhvolfinu og ekki nauðsynlegt lífi, heldur úrgangsefni frá jurtalífinu sem dýrin, sumar bakteríur, allir sveppir (og maðurinn) nýta sér. Þessi „saur jurtanna” myndar nú 20,9% gufuhvolfsins en koldíoxíðið, sjálf undirstaða lífsins, var komið nokkurn veginn í jafnvægi, þ.e. niður undir ca. eitt kíló í hverju tonni gufuhvolfsins á fyrstu ármilljörðum lífsins, löngu fyrir daga risaeðlanna. Það er nú um 0.038% eða ca 400 grömm í tonni andrúmslofts.

Það er rúmlega fimmtíu sinnum meira í höfunum, (sem eru basísk, með ph 8,2 og geta því ekki súrnað)

 Af þessum 400 grömmum í tonni andrúmslofts eru kannski 10 grömm manngerð, en vel hugsanlega miklu minna.Raunar mælist koldíoxíð mjög mismikið eftir landsvæðum og árstíðum og tímum sólarhrings, eykst á nóttinni, minnkar á daginn.
Koldíoxíð kemur að sjálfsögðu að hluta frá andardrætti manna, dýra, fugla, fiska (neðansjáar). skordýra (gífulegt magn, sem alltaf gleymist) og ekki síst kemur það frá sveppagróðri og aeróbískum (ildiskærum) bakteríum. Allt sem deyr ofansjávar og neðan breytist að miklu leyti í koldíoxíð fyrir tilverknað þessarra örvera. Menn ættu að hafa í huga að örverur eru um helmingur lífmassa jarðarog þetta magn er gífurlegt (sbr. t.d. framræsla mýra).

Þá er ótalið allt það, sem streymir af þessari ósýnilegu, lyktarlausu lofttegund upp úr jörðinni allan sólarhringinn alla daga úr öllßum lág- og háhitasvæðum jarðar ofansjávar og neðan auk þess sem eldfjöllin leggja öðru hvoru til. Jafnvel í ýmsum jarðfræðilega „köldum" löndum eru víða ölkeldur, sem koldíoxíð streymir upp um.
Þetta er óskaplegt magn, en eldvirkir neðansjávarhryggir ná um 50 þús. kílómetra í mörgum hlykkjum umhveris jörðina og á þeim eru hunduð þúsunda eða milljónir loftventla og eldgíga.
Allar jurtir, ofansjávar og neðan eru að miklu leyti úr kolefni, oft 30-50% og bókstaflega allt þetta kolefni kemur úr koldíoxíði. Menn og dýr eru líka að miklu leyti úr kolrfni, sem upphaflega hefur komið úr koldíoxíði gufuhvolfsins.
Jurtirnar þurfa gífurlegt magn koldíoxíðs á hverjum degi til að vaxa og dafna, mynda nýjar frumur og vefi og nýtt súrefni, en allt súrefni gufuhvolfsins hefur áður verið koldíoxíð (annar helmingur mólekúlsins).Þessi hringrás tekur aðeins innan við tíu ár.
Raunar byggir C 14 aldursgreining fornleifafræðinga á þeirri staðreynd, að þetta er hringrás sem sífellt endurnýjast, koldíoxíð eyðist og nýtt tekur við á um tíu ára fresti og þannig hefur þetta verið í milljarða ára, síðan jörðin var ung.

Í samanburði við þessa risavöxnu hringrás sem nær til allra jurta og þörunga í öllum löndum og höfum verður brölt mannanna heldur lítilfjörlegt og beinlínis hjákátlegt.

Á þessari mynd má sjá, að koldíoxíð, þessi 0,038% gufuhvolfsins, er talið valda í mesta lagi 3,6% gróðurhusaáhrifa.Hluti mannkynsins í þessum 3,6% er reyndar svo lítill að hann mælist varla, en um það stendur öll deilan.

Hugsið um það!

Gróðurhúsaáhrif koma að langmestu leyti frá vatnsgufu (myndina má stækka með því að smella á hana).

Að berjast gegn blessun sem ekki kemur

Það er skrýtið, aåð það þurfi mann eins og mig, mann utan úr bæ til að benda á hlut sem hefur verið fullsannaður og óumdeildur í meira en hundrað ár, nefnilega, að jörðin hefur verið að kólna og þorna í um átta þúsund ár. Raunar vær lægsta punktinum í þessari kólnun náð um aldamótin 1900, þegar jöklar voru þeir mestu frá „ísöld“ (jökulskeiði) en síðan hefur dálítil uppsveifla verið, um 0,8 gráður frá 1880.
Þetta ættu allir, sem titla sig „vísindamenn“ og gefa yfirlýsingar um loftslagsmál að vita. Viti þeir þetta ekki eru þeir einfaldlega ekki marktækir og ættu að fá sér aðra vinnu.

Það var nefnilega fyrir langalöngu, árið 1908, sem Norðmaðurinn Aksel Blyth og Svíinn Rutger Sernander gerðu grein fyrir rannsóknum sínum á gróðurleifum djúpt í mýrum Skandínavíu með tilliti til loftslags fyrri alda og árþúsunda. Nýrri rannsóknir, m.a. á borkjörnum í Grænlandsjökli og Suðurskautlandinu hafa síðan fyllt út í myndina en í raun litlu bætt við meginniðurstöður Blyth-Sernanders. Borkjarnarannsóknir hafa m.a.  sýnt, að þessi kólnun og þornun hefur gengið í sveiflum. Hitaasveiflan nú  er hvorki mikil né merkileg í samanburði við margar aðrar upp- og niðurveiflur undanfarnar aldir og árþúsundir. Í upphafi 18. aldar hlýnaði t.d. miklu meira g hraðar en nú, en svo kólnaði aftur. Oft áður hefur hlýnað um stund og jöklar hopað smávegis, en kudinn hefur alltaf komið aftur og orðið meiri en sem nam uppsveiflunni. Til lengri  tíma kólnar því stöðugt og ekert bendir til að fyrrnefnd  smávægileg uppsveifla sem nú virðist lokið sé eitthvað öðruvísi en allar hinar.
Menn, allra helst vísindamenn, ættu að vita, að fyrir um 11.500 árum varð gífurleg „hamfarhlýnun“  (án afskipta mannanna) þegar hitastig hækkaði skyndilega um tíu stig eða meira á örstuttum tíma þannig að jökulskildirnir miklu bráðnuðu og yfirborð sjávar hækkaði um marga tugi metra.  Hlýnunin náði hámarki fyrir 7-8 þúsund árum á tímabili sem gjarnan er nefnt „holocen-hámarkið“, en Blyth- Sernander nefndu  „Atlantíska skeið bórealska tímans“.  Þá virðist hiti hérlendis hafa verið a.m,k.  fjórum stigum hærri en nú .  Hann virðist þó hafa verið  enn meiri norðar, því nýlegar rannsóknir í mýrum á Norður- Grænlandi og Svalbarða sýna að þar þrfifust jurtir, sem þurfa um  sjö stigum hærri meðalárshita en nú er þar. Norskar rannsóknir á skeljum á Svalvarða benda  þó til að hiti þar hafi „aðeins“ verið um sex stigum hærri en nú.

Það var um þetta leyti sem elstu merki um siðmenningu komu fram við bottn Miðjarðarhafs og sömuleiðis virðast hin elstu hinna dularfullu einsteinugnsmannvirkja Vestur- Evrópu hafa þarna verið að rísa, en af þeim er Stonehenga frægast þó það sé nokkru yngra.

Jörðin var sem aldingarður. Ísland var algróið. Trjástofnar  undir jöklum  og í mýrum í háfjöllum Skandinavíu og við strendur Norður- Íshafs sanna að trjálína var meira en 700 metrum hærri en nú  og núverandi freðmýrar norðurhjarans skógi vaxnar allt til sjávar. Þetta eru ekki tölvulíkön, heldur staðreyndir, sem auðvelt er að staðfesta.  Miklar mannvistarleifar,  ekki tölvulíkön, sanna sömuleiðis, að ekki aðeins Sahara, heldur einnig núverandi eyðmerkur Arabíu og Mið- Asíu voru þá að mestu þurrlendar gresjur, byggðar mönnum og dýrum.

Hvað gerir til, þótt þetta loftslag kæmi aftur? Hvað er vandamálið? Ég bara spyr.

Meðan sólin skín mun ferskt vatn gufa upp úr höfunum og því meira sem loftslag er hlýrra. Einnig eykst rakadrægni loftsins gífurlega við tiltölulega litla hækkun hitastigs. Gróflega þýðir þetta að hlýnun gufuhvolfsins um eitt stig veldur hækkun vatnsgufu í því um sjö rakastig.  Ef loftslag skyldi hlýna  aftur mundi að því þýða stóraukna úrkomu. Meðal sjávarstaða, að frátöldu landrisi og landsigi, var aðeins einhverjum fáum tugum sentimetra hærri en nú.  Miklu meira vatn var bundið í gufuhvolfinu, sem stuðlar að lækkun sjávarmáls og ekki síður hitt, að þrátt fyrir hærri meðalhita var enn frost mestallt eða allt árið á hábungum meginjökla, en það er ákoma, þ.e. snjókoma umfram sumarbráðnun sem mestu ræður um vöxt og viðgang jökla. Miklu meiri snjór olli því hækkun jöklanna, þótt kvarnaðist úr nær sjávarmáli. Ísbirnir lifðu líka góðu lífi og lifa enn þó sum hinna allt að 20 hlýskeiða kvartertímans (saldarinnar miklu, sem við lifumá) hafi verið miklu hlýrra en það núverandi.  Borkjarnar sýma líka, að Grænland og Suðurskautið hafa verið á sínum stað í gegnum öll hlýskeið þótt sjávarborð hafi hækkað eitthvað lítillega um stund.

Eftir holcen- hámarkið fóra að kólna og þorna sem fyrr sagði, þó í sveiflum og rykkjum Í nýlegri bók íslensks jöklafræðing kemur fram, að fyrstu skaflarnir, sem síðan uruðu Vatnajökull fóru að myndast fyrir um 4.500 árum samtimis því, sem Forn- Egyptar voru að reisa píramída sína. Mættu leiðsögumenn gjarnan benda túristum á þetta, en þessi stareynd virðist hafa farið alveg framhjá mörgum, ekki síst liðinu sem jarðsöng Okið á döguum, en það er talið hafa myndast á 14. öld.

OPCC og Parísar- liðið byggir alfarið í tölvulíkinum, ekki sögunnni og líkönin segja m.a.  að Miðjarðarhafssvæðið mundi skrælnam ef hiti hækkaði afut umeina og hálfa til tvær gráður, eða sem svarar því hitastigi sem ríkti á dögum Rómverja.
 Ekki aðeins eru fjölmargar ágætar samtímaheimildr  til úr fornöld um loftslagið á svæðinu, heldur líka fornmiðjar og aðrar mannvistarleifar. Norður- Afríka var þá tmiklu grónari en nú. Þaðan komu fílar Hannibals og villidýrin í hringleikahúsin. Þarna eru líka  enn yfirgefnar borgir í sandinum þar sem áður var helsta kornforðabúr Rómaveldis.  Einnig mætti t.d.nefna rómverskar vínpressur við Hadrianumsar- múrinn á mörkum Skotlands o.m.fl.

Þetta eru ekki tölvulíkön, heldur raunverulegar staðreyndir.

Ég minnist þess, að í æsku minni var oft talað um hlýindin á bórealska tímanum enda voru margar þær staðreyndir, sem ég hef bent á hér þá alkunnar og raunar sumar kenndar í skólum. Því er augljóslega hætt og margir samtímamenn mínir virðast alveg hafa gleymtþessu, jafnvel menn, sem setið hafa í háum stöðum. Sumir þeirra reyna nú að hindra ímyndaða endurhlýnun plánetunnar með skattlagningu.

Hvers vegna í ósköpunum er annars verið að berjast gegn þeirr blessun, sem endurhlýnun væri?

Ekkert bendir til að loftslag sé að hlýna til lengri tíma, því miður. Núverandi hlýskeið er þegar búið að ná meðallngd og því má búast við nýju jökulskeiði (ísöld) á þessu árþúsundi eða því næasta, jafnvel á þessari ödld. Kílómetraþykkur jökull mun þá enn einu sinni leggast yfir löndin í hundrað þúsund ár.

Það er engin loftslagsvá

Það er skrýtið, aåð það þurfi mann eins og mig, mann utan úr bæ til að benda á hlut sem hefur verið fullsannaður og óumdeildur í meira en hundrað ár, nefnilega, að jörðin hefur verið að kólna og þorna í um átta þúsund ár. Raunar vær lægsta punktinum í þessari kólnun náð um aldamótin 1900, þegar jöklar voru þeir mestu frá „ísöld“ (jökulskeiði) en síðan hefur dálítil uppsveifla verið, um 0,8 gráður frá 1880.
Þetta ættu allir, sem titla sig „vísindamenn“ og gefa yfirlýsingar um loftslagsmál að vita. Viti þeir þetta ekki eru þeir einfaldlega ekki marktækir.

Það var nefnilega fyrir langalöngu, um aldamótin 1900, sem Norðmaðurinn Aksel Blyth og Svíinn Rutger Sernander gerðu grein fyrir rannsóknum sínum á gróðri í mýrum Skandínavíu með tilliti til loftslags fyrri alda og árþúsunda. Nýrri rannsóknir, m.a. á borkjörnum í Grænlandsjökli og Suðurskautlandinu hafa síðan fyllt út í myndina en í raun litlu bætt við niðurstöður Blyth-Sernanders.
Menn, allra helst vísindamenn, ættu að vita, að fyrir rúmlega tíu þúsund árum varð gífurleg „hamfarhlýnun“  (án afskipta mannanna) þegar hitastig hækkaði skyndilega um tíu stig eða meira á örstuttum tíma þannig að jökulskildirnir miklu bráðnuðu og yfirborð sjávar hækkaði um marga tugi metra. Þetta flokkast undir mannkynssögu, ekki jarðsögu, en allt of margir skilja ekki hvað „ísöldin“ er í raun nálægt okkur í tíma. Sé sagan rakin aftur til þess tíma sem pýramídarnir voru reistir og Súmerar skráðu Gilgamesh- kviðuna, fyrstu söguna af syndaflóði, eru menn þegar komnir hálfa leið aftur á „ísöld“ . Má t.d. benda á ágæta bók Helga Björnssonar jöklafræðings, en þar kemur m.a. fram, að Vatnajökull fór fyrst að myndast um sama leyti og Forn- Egyptar reistu pýramída sína, þ.e. fyrir um 4.500 árum.
Slík „hamfarahlýnun“ hefur orðið í upphafi hvers þeirra um 20 hlýskeiða sem orðið hafa á ísöldinni miklu sem við lifum á, eða kvarterímanum, sem hófst fyrir 2,5-3 milljónum ára. Enn fyrr, á tertíertíma var loftlag hér svipað og nú í Norður- Kaliforníu eins og steingervingar risatrjáa bera vott um. En það er jarðsaga, ármilljónir, ekki árþúsundir.

Hvert hlýskeið stendur í 10-12 þúsund ár en jökulskeiðin standa í um og yfir hundrað þúsund ár. Því má búast við nýju jökulskeiði („ísöld“) á þessu eða næsta árþúsundi og vitlegra að búa sig undir kólnun en hlýnun, sem væri raunar hið besta mál.

Það sem hér var rakið eru sjálfsagðir hlutir og alveg óumdeildir. Sjálfur lærði ég um þetta í barna- og gagnfræðaskóla fyrir hálfri öld, en nú virðast allir vera búnir að gleyma þessu.
Fyrrnefnd „hamfarahlýnun“ náði hámarki fyrir um átta þúsund árum, þegar hin elstu hinna dularfullu eisteinungsmannvirkja Vestur- Evrópu svo sem Carnac á Bretagne- skaga fóru að rísa, en það tímaskeið nefndu Blyth- Serander „atlantíska skeið bórealska tímans“, sem líka er kallað „hólósen- hámarkið“,  en síðan hefur loftslag verið að kólna og þorna. Þessi kólnun og þornum verður í sveiflum og rykkjum, en þrátt fyrir allar sveiflur og sveiflur innan í öðrum sveiflum kólnar og þornar jörðin hægt og sígandi og stefnir óhjákvæmilega í nýtt jökulskeið („ísöld“),

Meðan sólin skín mun ferskt vatn gufa upp úr höfunum og því meira sem loftslag er hlýrra. Einnig eykst rakadrægni loftsins gífurlega við tiltölulega litla hækkun hitastigs. Gróflega þýðir þetta að hlýnun gufuhvolfsins um eitt stig veldur hækkun vatnsgufu í því um sjö rakastig.  Ef loftslag skyldi hlýna mundi að því þýða stóraukna úrkomu, svipað og var fyrir 7-8 þúsund árum þegar Ísland var jöklalaust og Sahara gróin eins og aðrar eyðimerkur. Hlýnun þýðir því stóraukið vatn, ekki síst á þurrlendum svæðum, öfugt við það sem fáfróðir ímynda sér.

Nýlegar rannsóknir á Norður- Grænlandi og Svalbarða sýna, að á atlantíska skeiðinu uxu þar jurtir sem þurfa um sjö stiga hærri meðalhita en nú er þar. Þetta þýðir, að íshafið hefur verið að mestu eða öllu íslaust a.m.k. á sumrin. Meðal sjávarstaða, að frátöldu landrisi og landsigi, var  þó aðeins einhverjum fáum tugum sentimetra hærri en nú. Miklu meira vatn var bundið í gufuhvolfinu, sem stuðlar að lækkun sjávarmáls og ekki síður hitt, að þrátt fyrir hærri meðalhita var enn frost mestallt eða allt árið á hábungu meginjökla, en það er ákoma, þ.e. snjókoma umfram sumarbráðnun sem mestu ræður um vöxt og viðgang jökla. Miklu meiri snjór olli því hækkun jöklanna, þótt kvarnaðist úr nær sjávarmáli. Ísbirnir lifðu líka góðu lífi og lifa enn þó sum hinna ýmsu hlýskeiða kvartertímans hafi verið miklu hlýrra en það núverandi. Grænland og Suðurskautið hafa líka verið á sínum stað í gegnum öll hlýskeiðin þótt sjávarborð hafi hækkað eitthvað.

Ei veldur sá, er varar

 

 

 

Í tilefni af nýrri umræðu um eldgos og hættu af þeim finnst mér rétt að endurbirta þessa grein sem stendur enn alveg fyrir sínu

Hún birtist í Morgunblaðinu í júlí 1993 í tilefni þess að þá var nýafstaðin goslokahátið í minningu 20 ára án frekari eldvirkni. Hvers kyns umræða um þá gífurlegu hættu, sem vofir yfir Vestmanneyingum hefur verið kæfð. Þó má geta þess að Páll Imsland jarðfræðingur skrifaði prýðilega og málefnalega grein til andsvars mér, þar sem hann bendir m.a. á að til séu margir aðrir staðir þar sem aðstæðum svipar til Vestmannaeyja, en það breytir því ekki að hættan þarna er gífurleg. Ég er svolítið tengdur eyjunum, því afi minn, Gunnar Ólafsson kaupmaður,útgerðarmaður og alþingismaður ættaður frá Sumarliðabæ í Holtum,  stofnaði á sínum tíma m.a. Tangaverslun í Eyjum. Faðir minn var þar uppalinn og leit á sig sem Vestmannaeying, þótt fæddur væri uppi á landi. Sjálfur hef ég oft komið til Eyja og verið þar á vertíðarbátum. Hættan vofir enn yfir Vestmannaeyjum og fer síst minnkandi með árunum.

Á þessu ári er minnst í Vestmannaeyjum atburðar, sem gert hefur þær frægar um allan heim. Ekki skilja allir hve litlu munaði að úr yrði hryllileg martröð. Fyrir tuttugu árum hefðu getað orðið þarna mestu voðaatburðir sem dunið hafa yfír þessa þjóð frá upphafi byggðar í landinu. 

Það er kunnara en frá þurfi að segja, að mjög víða á íslandi, aðallega á suðvestur- og norðausturhlutum landsins, háttar svo til að byggð er í nágrenni eldstöðva. Þannig er öll byggð á Suðurnesjum, og einnig sjálf Reykjavík, í mismikilli fjarlægð frá sprungum sem vitað er að gosið hafa á sögulegum tímum eða a.m.k. ekki löngu fyrir landnámsöld. Fram hjá slíku er ekki hægt að komast, ef byggð á að haldast í landinu. Einn staður hefur þó algera sérstöðu, ekki aðeins á Íslandi, heldur trúlega í öllum heiminum. Þar er einn af fjölmennustu kaupstöðum landsins ekki aðeins byggður í nágrenni við virka eldstöð, sem gaus fyrir fáum árum og getur gosið aftur hvenær sem er, heldur beinlínis ofan á henni. Á þessu tvennu er reginmunur. 

Í mjög grófum dráttum er Heimaey eldfjall á hafsbotni, miðdepill mikils, ungs eldstöðvaklasa undan suðurströnd landsins. Myndar Heimaey ásamt nálægum minni eldfjöllum á sjávarbotni (eyjum) hæstu tinda klasans. Undanfarnar árþúsundir hafa ýmsar sprungur á Heimaey gosið öflugum gosum, sem fjöll hafa myndast af. Meðal þeirra er t.d. Heimaklettur (sem er ekki ólíkur Eldfelli, en nokkuð sorfinn af brimi), Stórhöfði o.fl. Öll fjöll á Heimaey eru mynduð á svipaðan hátt: Sprungur opnast og mynda fjöll, sem eru nú mismikið veðruð af sjávargangi. Stundum rennur einnig hraun. Þannig hækkar Heimaey úr sjó smátt og smátt. Yngst hinna eldri fjalla er Helgafell, en Eldfell myndaðist eftir langt goshlé sem einskonar afleggjari frá því. Þessi fjöll eru þó nánast sem þúfur á baki hinnar eiginlegu eldstöðvar, sem er Heimaey öll. í kvosinni milli þriggja slíkra þúfna stendur Vestmannaeyjakaupstaður. 

Í Árnesog Rangárvallasýslum, og reyndar víðar, hafa menn oft orðið fyrir skakkaföllum af völdum Heklu. Að búa í grennd fjallsins felur í sér nokkra hættu og engum dettur í hug þar um slóðir að byggja sér íbúðarhús, hvað þá heilan kaupstað, á sjálfum Heklutindi. Einmitt þetta hefur þó verið að gerast ofan á annarri stórri og virkri eldstöð í grenndinni í tuttugu ár og enginn sér neitt athugavert við það. 

Vestmannaeyjar höfðu haft hægt um sig í þúsundir ára og er það og ekki síður hitt, að fyrir einhverja Guðs mildi varð ekki mannskaði 23. janúar 1973 er vafalaust höfuðskýring þessa andvaraleysis. Með Surtseyjargosinu, og svo Heimaeyjargosinu varð þessi mikla eldstöð hins vegar virk á ný. Enginn jarðvísindamaður treystir sér nú til eða reynir að hafna þeim möguleika að þarna kunni að gjósa aftur innan fárra ára eða áratuga. Margir þeirra segja raunar án þess að geta byggðar í eyjunum, eins og það sé aukaatriði í málinu — að eldvirknin, sem lengi hefur verið í Kötlu, hafi nú flutt sig um set til Vestmannaeyja. Er þögn þeirra um uppbygginguna í Heimaey undarleg, ekki síst vegna þess að einna flest gos í Vestmannaeyjaklasanum hafa einmitt orðið í Heimaey, enda er hún af þeim sökum langstærst. Þó munu einhverjir þeirra hafa varað við þessu skömmu eftir gos, en ekki var hlustað. 

 Þrátt fyrir framkvæmdagleðina, sem hefur verið svo einkennandi fyrir þjóðina síðustu öldina eða svo, kemur stundum upp einhvers konar minnimáttarkennd gagnvart tilteknum verkefnum, sem voru fyrri kynslóðum ofvaxin. Þannig þótti um langa hríð óhugsandi að brúa Ölfusá eða Þjórsá, leggja veg yfír Skeiðarársand eða leggja vegi eða byggja brýr yfirleitt. Forfeðurnir höfðu ekki treyst sér til þess. Þetta væri alltof dýrt. Enn eimir eftir af þessu þegar malbikun vega ber á góma, þótt hæglega mætti teppaleggja nánast hvern einasta vegarspotta á landinu fyrir andvirði örfárra af þeim skuttogurum, mjólkurbúum, fiskeldisstöðvum, loðnubræðslum, frystihúsum eða loðdýrabúum, sem byggð hafa verið að óþörfu og eru nú minna en einskis virði. Eitt þessara mála er höfn við Dyrhólaey. Það þykir svo dýrt. Vestan Dyrhólaeyjar má vel gera ágæta höfn með minni tilkostnaði en margir halda, en frá þeirri höfn mætti sækja öll helstu mið Vestmannaeyjabáta, allt austan frá Ingólfshöfða vestur fyrir Þorlákshöfn. Slík höfn kæmi ekki aðeins Vestmanneyingum og öðrum íbúum Suðurlandskjördæmis til góða, heldur mundi hún skapa tímamót í samgöngu-, byggða- og atvinnusögu landsins alls. Þessa dagana er mjög rætt um að auka framkvæmdir, ekki síst í vega- og samgöngumálum m.a. vegna vaxandi atvinnuleysis. Fé það sem nýlega hefur verið varið til bygginga þeirra ágætra sem vondir menn nefna stundum „Borgarbragga" og „Stórubólu" hefði dugað til að hrinda framkvæmdum vel af stað, svo ekki séu taldir þeir fjármunir sem fyrrum menntamálaráðherra setti í endurbyggingu Þjóðleikhússins, sem var að mestu óþörf. Öfugt við þessar byggingar og fjöldamargar aðrar mundi slík hafnargerð skila öllu þjóðarbúinu geysimklum arði, því höfn á þessum stað hlýtur að verða einhver besta fjárfesting sem landsmenn hafa ráðist í áratugum saman. 

En víkjum aftur að eldgosum. Dyrhólaey er vissulega í nágrenni Mýrdalsjökuls, sem iðulega hefur gosið, ekki síst í Kötlu. Þó munu þess vart dæmi að jökulhlaup hafi gengið yfir Mýrdal vestan Dyrhólaeyjar. Vert er að benda á að þótt hraunflóð og jökulhlaup séu miklar náttúruhamfarir, er hægt að forðast þau, sé landrými nægt og viðvörun gefin. Allt öðru máli gegnir í Heimaey. Þar er sá möguleiki raunverulega fyrir hendi, eins og sannaðist 1973, að jörðin bókstaflega opnist undir fótum manna, spýjandi eldi og eimyrju. Hvert á þá að flýja? Það mætti halda, að einhverjir hefðu þurft að farast í eldinum þegar sprungan opnaðist 23. janúar 1973 til þess að Vestmanneyingar og aðrir skildu, hvílík dauðans alvara hér er á ferðum. Þá hefði verið farið varlegar í að flytja aftur heim. Skynsamlegast væri að yfirgefa eyjuna alfarið. Annar kostur væri að sjúklingar, börn og gamalmenni flyttu til meginlandsins, en enn væri þarna verstöð þar sem starfaði fullfrískt fólk á besta aldri, tilbúið til að hlaupa í bátana jafnskjótt og sírenur væru þeyttar til marks um gosóróa undir eyjunni. Ég verð að játa að ég er ekki bjartsýnn á að á þetta verði hlustað fremur en Kassöndru hina grísku til forna. Engir Íslendingar eru jafn bundnir heimahögum sínum og Vestmanneyingar. Þeir hafa skapað sína eigin menningu og barist við náttúruöflin og sigrað frá upphafi Íslandsbyggðar. Þeir sigruðu meira að segja jarðeldinn 1973, og halda kannski sumir að þeir geti það aftur. En jafnvel þeir geta ekki ráðið því hvar jarðskorpunni þóknast að rifna. 1973 var það austan Helgafells. Næst gæti hún opnast annars staðar, kannski vestan Helgafells. Þá duga engin mannalæti. 

Það er ekki ætlun mín með þessari grein að hræða fólk og skelfa, öllu heldur er ég að reyna að koma viti fyrir það. Sjálfur er ég dálítið tengdur Vestmannaeyjum og þykir vænt um eyjarnar og íbúa þeirra. Einhver verður að taka blað frá munni um þetta mál. Kannski eru líkurnar á gosi litlar, vonandi engar. Hver veit það? Eitt er þó alveg víst: Áhættan er allt of mikil. Of mikið er í húfi. Það er til of mikils ætlast að reikna með, að kraftaverkið frá janúar 1973 endurtaki sig.

Hver myrti Palme?

 

 Nú eru liðin öll þessi ár frá morðinu á Olof Palme, en hann var á margan hátt tákngervingur fyrir fólk þeirrar tegundar sem nú situr í æðstu valdastólum hér á landi og lýkur helst aldrei sundur munni án þess að tala um„frið“, „lýðræði“ og „mannréttindi“, hluti sem það skilur ekki fremur en Palme. Margir núverandi ráðherrar og sjálfur forseti Íslands (þáverandi, ÓRG) hafa sýnt í verki raunverulega afstöðu sína til lýðræðis og mannréttinda með þátttöku í sérstökum „vináttufélögum“ við blóði drifnar alræðisstjórnir (Kúbu, Sovét, Austur- Þýskaland Víetnam o.s.frv.). Þetta fór þá fram alveg samhliða Amnesty- þátttöku og annarri „mannréttindabaráttu“. Það er mikill misskilningur ef einhver heldur að lýðræðis- og mannréttindahjal þessa fólks hafi byrjað eftir fall Berlínarmúrsins 1989.

Ég bjó í Svíþjóð á árum Víetnamstríðsins, en um það skrifaði ég fyrir nokkrum árum í Þjóðmál greinina „Víetnam, vendipunktur kalda stríðsins“.Hér fer á eftir kaflinn um Palme úr þeirri grein:

 „Ég sat á þessum árum tvívegis fundi um Víetnam, þar sem Olof Palme var frummælandi, og get vottað, að maðurinn var ágætlega greindur, vel að sér og fljótur að hugsa. Ég get líka vottað, að stuðningur hans við upphafsmenn Víetnamstríðsins, innrásarheri kommúnista í Indó- Kína, var alger og óskilyrtur. Hann var hinn ágætasti fulltrúi fyrir þær skoðanir, sem hann deildi með milljónum Vesturlandabúa og tugþúsundum Íslendinga á þessum árum. En hver myrti Palme? Suður- Afríkumenn hafa verið nefndir, enda var Palme orðlagður fyrir baráttu sína gegn kynþáttamisrétti. En fleiri koma til greina. Þegar innrásarherir kommúnista “þjóðfrelsuðu” loks löndin í Indó- Kína með vopnavaldi við gífurlegan fögnuð “lýðræðis”- postula, “friðarsinna” og “mannréttindafrömuða” hvarvetna, hófu Hanoi- menn skipulegar þjóðflokka- og kynþáttaofsóknir, sem vinir þeirra, vinstri menn, tala aldrei um. Kannski var morðingi Palmes maður af fjallaþjóðflokki eða af kinverskum uppruna, eða þá barn svarts bandarísks hermanns, en átrúnaðargoð Palmes, þessa heimskunna “mannréttindafrömuðar”, herstjórarnir í Hanoi, ofsóttu allt þetta fólk með yfirveguðum, miskunnarlausum hætti. Fullkomið kaldlyndi Palmes gagnvart bátafólkinu og fyrirlitning á því var alkunnug, og morðingi hans gæti vel hafa komið úr þeirra röðum. 

Og hvað með fórnalömb Castros? Fræg var heimsókn Palmes til Kúbu í kölfar sigurs “þjóðfrelsisaflanna” í Indó- Kína 1975 þar sem þessi kunni “mannréttindafrömuður” hélt hverja lofræðuna af annarri um gestgjafa sinn, en um það leyti voru pólitískir fangar á Kúbu eitthvað um 40.000. Menn sátu þar í fangabúðum í allt að 20 ár fyrir samkynhneigð, að slátra kú eða biðja um hærra kaup, en á Kúbu, eins og í öðrum “verkamannalýðveldum” er verkalýðsbarátta refsiverð. Morðingi Palmes gæti líka hafa verið úr þeirra röðum.

Palme notaði tækifærið á Kúbu til að fagna alveg sérstaklega Pol Pot og Rauðum Kmerum, sem þá voru nýkomnir til valda, en einmitt þá rann blóðið í sem allra stríðustu straumum. Morðingi Palmes gæti verið einn þeirra sem komust undan þjóðarmorðingjunum.

Þegar þessi heimskunni “friðarsinni” var á Kúbu hafði Castro einhvern stærsta her í heimi, þótt ekki sé miðað við fólksfjölda, um hálfa milljón manna undir vopnum, og hélt her sínum úti til styrjalda og manndrápa í 15 löndum víða um heim, ekki síst í Afríku, þar sem menn hans lögðu um 8 milljónir jarðsprengna. Morðingi Palmes gæti verið úr röðum ættingja þeirra sem hermenn eða jarðsprengjur Castros hafa drepið eða limlest. Möguleikarnir eru óteljandi og sömuleiðis eru fórnarlömb kúgunar, þjóðarmorða og hernaðar vina og átrúnaðargoða Palmes, þessa “lýðræðis”- postula, “mannréttindafrömuðar” og “friðarsinna” óteljandi.

Örlög Palmes voru að sönnu hörmuleg og engum óskandi. Hann hefur á síðari árum orðið píslarvottur, átrúnaðargoð og tákngervingur mikils hluta vinstri manna, fólks þeirrar gerðar sem hérlendis stýrir mensévíka- armi Alþýðubandalagsins, svonefndri “Samfylkingu”. Þetta er fólkið sem sagðist ekki vera kommúnistar, en gekk erinda alræðisaflanna í kalda stríðinu undir formerkjum ”lýðræðis”, “friðar” og “mannréttinda”. Ég kann að mörgu leyti betur við bolsévíka- arminn, sem nú nefnir sig “Vinstri græna”. Þeir ganga hreinna til verks“.

Enn ein fjöldamóðursýkin?

Mér hefur nánast frá upphafi sýnst, að móðursýkin í kringum Kórona- veiruna sé af sömu tegund og loftslags-ruglið.
Hér er um að ræða flensu, svipaða t.d. svínaflensunni eða fuglaflensunni, sem virðist lítt eða ekkert hættulegri en venjuleg haustflensa. Ef þetta væri alvöru drepsótt væru fórnarlömbin nú talin í hundruðum þúsunda eða milljónum, ekki örfáum þúsundum.
í Kína deyja um þrjú hundruð þúsund manns árlega úr venjulegri inflúensu, og 2-3 þúsund eins og nú er, nær eingöngu gamalt fólk og sjúkt, bendir ekki til að þessi flensa sé eitthvað annað en aðrar flensur sem árlega herja á heimsbyggðina og dánartíðnin lítið eða ekkert meiri.

Það virðist gjörsamlega út í hött að líkja þessu við spænsku veikina, bólusótt eða svarta dauða. Ef þetta væri sýking af því tagi væru nú milljónir dauðra í stað fáeinnra þúsunda, ekki síst í ljósi þess að veikin er fyrir löngu komin til Indlands, þar sem lítt eða ekkert er um varnir gegns slíku.

Hitt er rétt, að hættan á nýrri drepsótt er raunveruleg. Kóróna- veiran er ekki sú drepsótt. Það er alveg ljóst.

Spurningar til "borgarafundar“

Ég senti svonefndum „borgarafundi“ í Kastljósi eftirfarandi spurningalista. Ég reiknaði ekki með að neinni þeirra verði svarað, enda varð sú raunin, því „borgarafundurinn“ var nánast eingöngu skipuaður fólki sem tekur tölvulíkön fram yfir blákaldar staðreyndir eiss og þær sem hér eru raktar:

 

Spuning 1. Hvers vegna er alltaf talað um „hlýnun“ þegar það er alveg óumdeilt að jörðin hefur verið að kólna og þorna í 7-8 þúsund ár. Sú smávægilega uppsveifla í hita, ein af mörgum upp- og niðursveiflum í árþúsundir ætti að kallast „endurhlýnun“. Má t.d. benda á nýlega bók Helga Björnssonar jöklafræðings, þar sem fram kemur að Vatnajökull byrjaði að myndast fyrir 4500 árum, um sama leyti og Forn- Egyptar voru að reisa pýramída sína.

Raunar vær lægsta punktinum í þessari kólnun náð um aldamótin 1900, þegar jöklar voru þeir mestu frá „ísöld“ (jökulskeiði) en síðan hefur dálítil uppsveifla verið, um 0,8 gráður frá 1880.
Þetta ættu allir, sem titla sig „vísindamenn“ og gefa yfirlýsingar um loftslagsmál að vita. Viti þeir þetta ekki eru þeir einfaldlega ekki marktækir.

Og hver er þetta litla orð „aftur“? Af hverju er alltaf talað um „hlýnun“ en ekki eins og rétter, „endurhlýnun“?

 

Spurning 2. Koldíozíð hleðst ekki upp, heldur verður það  koldíoxíð sem verður til í dag orðið að nýjum jurtum og nýjú súrefni eftir ca. tíu ár. Á þessari hringrás byggja t.d. C14 aldursákvarðanir fornleifafræðinga. Meira koldíoxíð þýðir einfaldlega meiri gróður, sem aftur þýðir meiri upptöku því náttúran leitar alltaf jafnvægis. Græðgi jurtalífsins hefur haldiðkoldíoxíði frá því að vera yfir 200 kíló í tonni niður í innan við eitt kíló í tonni adrúmslofts í meira en 500 milljón ár og er nú sem svarar 400 grömmum í tonni andrúmslofts.Gervihnattamyndir NASA sýna ótvírætt að jörðin er nú grænni og grónari en í manna minnum,

Hvað er vandamálið?

 

Spurning 3.  Af hverju er aldrei talað um að a.m.k. 97% koldíoxíðs er náttúrulegt?

Það kemur að sjálfsögðu að hluta frá andardrætti manna, dýra, fugla, fiska (neðansjáar). skordýra (gífulegt magn, sem alltaf gleymist) og ekki síst kemur það frá sveppagróðri og aeróbískum (ildiskærum) bakteríum. 

Allt sem deyr ofansjávar og neðan breytist að miklu leyti í koldíoxíð fyrir tilverknað þessarra örvera. Menn ættu að hafa í huga að örverur eru meira en helmingur lífmassa jarðar og þetta magn er gífurlegt (sbr. t.d. framræsla mýra).

Þá er ótalið allt það, sem hefur streymt frá því í árdaga af þessari ósýnilegu, lyktarlausu lofttegund upp úr jörðinni úr öllßum lág- og háhitasvæðum jarðar ofansjávar og neðan auk þess sem eldfjöllin leggja öðru hvoru til. Jafnvel í ýmsum jarðfræðilega „köldum" löndum eru víða ölkeldur og loftop, sem koldíoxíð streymir upp um.

Auk þess ná eldvirkir neðansjávarhryggir um 50 þús. kílómetra í mörgum hlykkjum umhveris jörðina og á þeim eru hunduð þúsunda eða milljónir loftventla og eldgíga sem koldíoxíð streymir úr. Þetta er óskaplegt magn, sem nánast aldrei er talað um. Af hverju í ósköpunum er aldrei talað um þetta?

Spurning 4: Hvað í ósköpunum gerir það til ef Sahara verður aftur að grasi gróinn slélttu, freðmýrar bráðni aftur þannig að skógur nái aftur allt til íshafs eins og hann sannannlega gerði fyrir 7-8 þúsund árum? Mikið hafði kólnað á dögum Rómverja, en þó var Norður- Afríka svo gróin að hún var kornforðabúr veldisins og þaðan komu fílar Hannibals og villidýrin í hringleikahúsin. Þetta er alveg óumdeilt. Rómverjar stunduðu líka vínrækt við Hadríanusarmúrinn á landamærum Skotlands eins og fornleifar sanna. Hvað gerir til þó það gerist aftur?

Spurning 5. Meðan sólin skín mun ferskt vatn gufa upp úr höfunum og því meira sem loftslag er hlýrra. Einnig eykst rakadrægni loftsins gífurlega við tiltölulega litla hækkun hitastigs. Gróflega þýðir þetta að hlýnun gufuhvolfsins um eitt stig veldur hækkun vatnsgufu í því um sjö rakastig.  Ef loftslag skyldi hlýna mundi að því þýða stóraukna úrkomu, svipað og var fyrir 7-8 þúsund árum þegar Ísland var jöklalaust og Sahara gróin eins og flestar aðrar eyðimerkur. Nýlegar rannsóknir á Norður- Grænlandi og Svalbarða sýna, að á atlantíska skeiðinu fyrir um átta þúsund árum uxu þar jurtir sem þurfa um sjö stiga hærri meðalhita en nú er þar. Þetta þýðir, að íshafið hefur verið að mestu eða öllu íslaust a.m.k. á sumrin. Meðal sjávarstaða, að frátöldu landrisi og landsigi, var  þó aðeins einhverjum fáum tugum sentimetra hærri en nú. Miklu meira vatn var bundið í gufuhvolfinu, sem stuðlar að lækkun sjávarmáls og ekki síður hitt, að þrátt fyrir hærri meðalhita var enn frost mestallt eða allt árið á hábungu meginjökla, en það er ákoma, þ.e. snjókoma umfram sumarbráðnun sem mestu ræður um vöxt og viðgang jökla. Miklu meiri snjór olli því hækkun jöklanna, þótt kvarnaðist úr nær sjávarmáli.

Spurning 6. Af hverju í ósköpunum trúa menn á tölvulíkön en ekki blákaldar staðreyndir eins og þær sem ég hef rakið hér að ofan?

 

Alræðisríkið Ísland

Ég rakst áðan fyrir slysni á þessa Morgunblaðsgrein mína frá 2006 sem ég var alveg búinn að gleyma. Sumt þarna kemur betur fram í Þjóðmálagreininni "Eyja Sancho Panza" sem má finna neðar á síðunni. En þetta er ekki slæm grein svo langt sem hún nærog það sem ég segi er enn í fullu gildi. .

HÉR á Íslandi hefur maður verið dreginn af lögreglu fyrir sjálfan Hæstarétt og dæmdur fyrir að benda á blákalda staðreynd, sem ekki hentar valdhöfum. Kannski er hann hinn argasti rasisti. Það kom þó ekki fram í þeim ummælum, sem hann var dæmdur fyrir. Um rasisma hans veit ég ekki neitt, ég þekki manninn ekki. En ef svo er, af hverju má hann þá ekki bara vera rasisti? Það er vissulega ljótt, en hvað kemur það Hæstarétti við? Ég bara spyr.

En hann var ekki dæmdur fyrir skoðanir sínar, sem væri nógu slæmt, heldur fyrir að benda á óhagganlega staðreynd, sem er ljós hverju ómálga, óinnrættu barni á löngu færi, nefnilega þá, að svartur maður er allt öðru vísi en hvítur. Í sporum þessa manns mundi ég enga sekt greiða, heldur fara í fangelsi. Ég mundi telja það sérstakan heiður, að verða fyrsti "samviskufanginn" í sögu lýðveldisins.

Alræðisstjórnir eru að því leyti frábrugðnar gamalkunnum, hefðbundnum einræðisstjórnum kónga og keisara, herforingja og annarra pótintáta, að þær byggja völd sín ekki nema að hluta á ofbeldishótun, heldur á trú þegnanna á hugmyndafræði valdhafa. Í fullkomnu alræðisríki þyrfti aldrei að beita þegnana ofbeldi. Allt menntakerfið, allir fjölmiðlar, eru í eigu ríkisins og þar fær enginn að starfa nema hann trúi á kenningar Flokksins. Ritskoðun er því óþörf. Allir eru sammála.

Gott dæmi er Norður-Kórea. Kosningatölur, þar sem valdhafar fá 99,99% atkvæða eru alveg örugglega ófalsaðar. Fólkið trúir í raun og sannleika á "hinn mikla son", elskar hann og dáir og trúir í blindni á hugmyndafræði hans.

Hvers vegna? Jú, svarið er einfalt. Þar er ekkert tjáningarfrelsi.

Í kjölfar nasismans komu upp, einkum í Bandaríkjunum, nýjar kenningar, sem oft eru kenndar við pólitíska rétthugsun, en einnig mætti nefna "öfug-nasisma", ekki aðeins vegna þess að þær voru upphaflega settar til höfuðs nasistum, heldur einnig vegna þess að þeim er í sívaxandi mæli beitt með sama hætti og í alræðisríkjum nasista og kommúnista. Þessar nýju kenningar má draga saman í þrjú boðorð:

1. Allir kynþættir mannanna eru eins.

2. Konur og karlar eru eins.

3. Samkynhneigð og gagnkynhneigð eru eins.

Elsta boðorðið, og það, sem liggur til grundvallar hinum er það fyrsta. Nasistar, og gyðingar sjálfir, trúa því að hvítt fólk með tilteknar trúarskoðanir sé í einhverjum líffræðilegum, vefjafræðilegum skilningi af öðrum "kynþætti" en aðrir hvítir menn. Munurinn er sá að allir geta hætt að vera gyðingar, en enginn getur hætt að vera dverg-svertingi eða Ástralíu-frumbyggi, þótt hann feginn vildi.

Það er mála sannast, að "sannur aríi" er "hávaxinn (eins og Göbbels), grannvaxinn (eins og Göring), og ljóshærður (eins og Hitler)". Kenningar nasista væru beinlínis hlægilegar, ef afleiðingarnar hefðu ekki orðið jafn hrikalegar og raun varð á.

En fyrst hugmyndir nasista voru endaleysa, því ekki að lýsa því yfir einhliða, að allir kynþættir væru eins, síðan karlar og konur, og loks samkynhneigðir og við hinir? Hugmyndin er góð! Og því ekki að beita sömu aðferðum og nasistar og kommúnistar, skipulegri forritun og innrætingu frá blautu barnsbeini (sem ávallt er nefnd "menntun", "uppeldi" eða "fræðsla", sbr. "fræðsla gegn fordómum"), ritskoðun og lögregluvaldi? Tilgangurinn helgar jú meðalið og tilgangurinn er vissulega góður.

Nasistar og kommúnistar trúðu því líka, að tilgangur sinn væri góður. Þeir voru að skapa þúsundáraríki, himnaríki á jörðu.

Það eru ekki mörg ár síðan, að hver sá, sem hefði haldið því fram, að svartir væru eins og hvítir, konur eins og karlar og samkynhneigð og gagnkynhneigð væri eins, hefði beinlínis verið talinn viti sínu fjær, og vel hugsanlega hafnað á geðveikrahæli. Nú er svo komið, að hver sá, sem efast um þessar nýju kenningar getur átt von á allt að tveggja ára dvöl í fangelsi, skv. 233. grein almennra hegningarlaga. Hæstiréttur hefur sýnt það í verki, að hann er til þjónustu reiðubúinn.

Til að framfylgja kenningunni hefur verið stofnuð hálfopinber, þríarma "hugsanalögregla". "Alþjóðahúsið" sér um að enginn efist um að svartir séu eins og hvítir, "Jafnréttisstofa" getur lögsótt hvern þann sem efast um að konur séu nákvæmlega eins og karlar og fullkomnir jafnokar þeirra til allra starfa, og "Samtökin 78" geta sigað lögreglu á hvern þann sem efast um að sambúð tveggja einstaklinga af sama kyni sé "hjónaband".

"Alþjóðahúsið" hefur þegar fengið einn mann dæmdan, og þeir verða fleiri, því svartir munu halda áfram að vera svartir og hvítir hvítir, konur verða áfram konur og hommar verða áfram "hinsegin". Veröldin mun nefnilega halda áfram að vera eins og hún er, ekki eins og við viljum að hún sé.

Lögregla og dómarar munu því fá nóg að starfa um ókomin ár.

Það er engin loftslagsvá

Þetta er aðeins til áréttingar ýmsu öðru sem ég hef skirfað um þessi mál.


Það er skrýtið, aåð það þurfi mann eins og mig, mann utan úr bæ til að benda á hlut sem hefur verið fullsannaður og óumdeildur í meira en hundrað ár, nefnilega, að jörðin hefur verið að kólna og þorna í um átta þúsund ár. Raunar vær lægsta punktinum í þessari kólnun náð um aldamótin 1900, þegar jöklar voru þeir mestu frá „ísöld“ (jökulskeiði) en síðan hefur dálítil uppsveifla verið, um 0,8 gráður frá 1880.
Þetta ættu allir, sem titla sig „vísindamenn“ og gefa yfirlýsingar um loftslagsmál að vita. Viti þeir þetta ekki eru þeir einfaldlega ekki marktækir.

Það var nefnilega fyrir langalöngu, um aldamótin 1900, sem Norðmaðurinn Aksel Blyth og Svíinn Rutger Sernander gerðu grein fyrir rannsóknum sínum á gróðri í mýrum Skandínavíu með tilliti til loftslags fyrri alda og árþúsunda. Nýrri rannsóknir, m.a. á borkjörnum í Grænlandsjökli og Suðurskautlandinu hafa síðan fyllt út í myndina en í raun litlu bætt við niðurstöður Blyth-Sernanders.
Menn, allra helst vísindamenn, ættu að vita, að fyrir rúmlega tíu þúsund árum varð gífurleg „hamfarhlýnun“  (án afskipta mannanna) þegar hitastig hækkaði skyndilega um tíu stig eða meira á örstuttum tíma þannig að jökulskildirnir miklu bráðnuðu og yfirborð sjávar hækkaði um marga tugi metra. Þetta flokkast undir mannkynssögu, ekki jarðsögu, en allt of margir skilja ekki hvað „ísöldin“ er í raun nálægt okkur í tíma. Sé sagan rakin aftur til þess tíma sem pýramídarnir voru reistir og Súmerar skráðu Gilgamesh- kviðuna, fyrstu söguna af syndaflóði, eru menn þegar komnir hálfa leið aftur á „ísöld“ . Má t.d. benda á ágæta bók Helga Björnssonar jöklafræðings, en þar kemur m.a. fram, að Vatnajökull fór fyrst að myndast um sama leyti og Forn- Egyptar reistu pýramída sína, þ.e. fyrir um 4.500 árum.
Slík „hamfarahlýnun“ hefur orðið í upphafi hvers þeirra um 20 hlýskeiða sem orðið hafa á ísöldinni miklu sem við lifum á, eða kvarterímanum, sem hófst fyrir 2,5-3 milljónum ára. Enn fyrr, á tertíertíma var loftlag hér svipað og nú í Norður- Kaliforníu eins og steingervingar risatrjáa bera vott um. En það er jarðsaga, ármilljónir, ekki árþúsundir.

Hvert hlýskeið stendur í 10-12 þúsund ár en jökulskeiðin standa í um og yfir hundrað þúsund ár. Því má búast við nýju jökulskeiði („ísöld“) á þessu eða næsta árþúsundi og vitlegra að búa sig undir kólnun en hlýnun, sem væri raunar hið besta mál.

Það sem hér var rakið eru sjálfsagðir hlutir og alveg óumdeildir. Sjálfur lærði ég um þetta í barna- og gagnfræðaskóla fyrir hálfri öld, en nú virðast allir vera búnir að gleyma þessu.
Fyrrnefnd „hamfarahlýnun“ náði hámarki fyrir um átta þúsund árum, þegar hin elstu hinna dularfullu eisteinungsmannvirkja Vestur- Evrópu svo sem Carnac á Bretagne- skaga fóru að rísa, en það tímaskeið nefndu Blyth- Serander „atlantíska skeið bórealska tímans“, sem líka er kallað „hólósen- hámarkið“,  en síðan hefur loftslag verið að kólna og þorna. Þessi kólnun og þornum verður í sveiflum og rykkjum, en þrátt fyrir allar sveiflur og sveiflur innan í öðrum sveiflum kólnar og þornar jörðin hægt og sígandi og stefnir óhjákvæmilega í nýtt jökulskeið („ísöld“),

Meðan sólin skín mun ferskt vatn gufa upp úr höfunum og því meira sem loftslag er hlýrra. Einnig eykst rakadrægni loftsins gífurlega við tiltölulega litla hækkun hitastigs. Gróflega þýðir þetta að hlýnun gufuhvolfsins um eitt stig veldur hækkun vatnsgufu í því um sjö rakastig.  Ef loftslag skyldi hlýna mundi að því þýða stóraukna úrkomu, svipað og var fyrir 7-8 þúsund árum þegar Ísland var jöklalaust og Sahara gróin eins og aðrar eyðimerkur. Hlýnun þýðir því stóraukið vatn, ekki síst á þurrlendum svæðum, öfugt við það sem fáfróðir ímynda sér.

Nýlegar rannsóknir á Norður- Grænlandi og Svalbarða sýna, að á atlantíska skeiðinu uxu þar jurtir sem þurfa um sjö stiga hærri meðalhita en nú er þar. Þetta þýðir, að íshafið hefur verið að mestu eða öllu íslaust a.m.k. á sumrin. Meðal sjávarstaða, að frátöldu landrisi og landsigi, var  þó aðeins einhverjum fáum tugum sentimetra hærri en nú. Miklu meira vatn var bundið í gufuhvolfinu, sem stuðlar að lækkun sjávarmáls og ekki síður hitt, að þrátt fyrir hærri meðalhita var enn frost mestallt eða allt árið á hábungu meginjökla, en það er ákoma, þ.e. snjókoma umfram sumarbráðnun sem mestu ræður um vöxt og viðgang jökla. Miklu meiri snjór olli því hækkun jöklanna, þótt kvarnaðist úr nær sjávarmáli. Ísbirnir lifðu líka góðu lífi og lifa enn þó sum hinna ýmsu hlýskeiða kvartertímans hafi verið miklu hlýrra en það núverandi. Grænland og Suðurskautið hafa líka verið á sínum stað í gegnum öll hlýskeiðin þótt sjávarborð hafi hækkað eitthvað.
Það er ekkert að óttast.

Það heitir endurhlýnun, ekki hlýnun

ÉG gat ekki orða bundist að skrifa þetta í ljósi þeirrar fjöldageðveiki, sem nú er í gangi.

Og hvar í ósköpunum er þetta litla orð „aftur“? Af hverju tala allir, ekki síst þeir sem titla sig „vísindamenn“ um „hlýnun“ þegar rétt er að segja „endurhlýnun?
Það er ekki eins og það séu nein ný tíðindi að loftslag á jörðinni hefur verið að kólna og þorna í ca.7-8 þúsund ár. Til dæmis man ég það vel, þegar ég var í Austurbæjarskólanum fyrir hálfri öld eða svo, löngu áður en hann varð  „fjölmenningarskóli”, að mér og jafnöldrum mínum var sagt,  að veður hér hefði verið miklu hlýrra fyrir landnám en það er nú. Ekki þyrfti annað en fara næstu mógröf, þar sem stórir trjástofnar vitnuðu um miklu gróskuríkara Ísland en það sem við þekkjum.
Ég man líka, þegar ég var skömmu síðar í gagnfræðaskólanum við Lindargötu, að okkur var bent á þá staðreynd, að fyrir örfáum árþúsundum, skömmu fyrir daga Forn- Egypta, var Sahara- eyðimörkin grasi gróin slétta, yfir að líta eins og þjóðgarðar Austur- Afríku eru í dag, jafnframt því að Ísland var jöklalaust að kalla. Þetta skýrði kennarinn svo, að uppgufun úr höfunum hefði verið meiri.
Meðan sólin skín mun ferskt vatn gufa upp úr höfunum og því meira sem loftslag er hlýrra. Ekki aðeins það, heldur eykst rakadrægni loftsins gífurlega við tiltölulega litla hækkun hitastigs. Gróflega þýðir þetta að hlýnun gufuhvolfsins um eitt stig veldur hækkun vatnsgufu í því um sjö rakastig.  Ef loftslag skyldi hlýna mundi að því þýða stóraukna úrkomu, svipað og var fyrir 7-8 þúsund árum þegar Ísland var jöklalaust og Sahara algróin eins og aðrar eyðimerkur. Hlýnun þýðir því stóraukið vatn, ekki síst á þurrlendum svæðum, öfugt við það sem fáfróðir kjánar ímynda sér.
Málið er alls ekki umdeilt. En af hverju talar enginn lengur um það?
Það var nefnilega fyrir langalöngu, um aldamótin 1900, sem Norðmaðurinn Axel Blyth og Svíinn Rutger Sernander gerðu grein fyrir rannsóknum sínum á gróðri í mýrum Skandínavíu með tilliti til loftslags fyrri alda og árþúsunda. Nýrri rannsóknir, m.a. á borkjörnum í Grænlandsjökli og Suðurskautlandinu hafa síðan fyllt út í myndina en í raun litlu bætt við niðurstöður Blyth-Sernanders.  Má t.d. benda á ágæta bók Helga Björnssonar jöklafræðings, en þar kemur m.a. fram, að Vatnajökull fór fyrst að myndast um sama leyti og Forn- Egyptar reistu pýramída sína, þ.e. fyrir um 4.500 árum.
„Ísöldin“ eins og síðasta jökulskeið er oftast kallað er miklu nær okkur í tíma en flestir skilja. Sé sagan rakin aftur til þess tíma sem pýramídarnir voru reistir og Súmerar skráðu Gilgamesh- kviðuna, fyrstu söguna af syndaflóði, eru menn þegar komnir hálfa leið aftur á „ísöld“ og flóðinu mikla í „hamfarahlýnuninni“ (án afskipta mannanna) þegar hitastig hækkaði skyndilega um tíu stig eða meira á örstuttum tíma þannig að jökulskildirnir miklu bráðnuðu og yfirborð sjávar hækkaði um marga tugi metra. Þetta flokkast undir mannkynssögu, ekki jarðsögu, eins og flestir halda, árþúsundir, ekki ármilljónir.
Loftslag á jörðinni hefur nefnilega verið að kólna og þorna síðan fyrrnefnd „hamfarahlýnun“ náði hámarki fyrr 7-8 þúsund árum, en það tímabil nefndu Blytt- Sernander „atlantíska skeið bórealska tímans“ sem einnig er nefnt „holocen-hámarkið“.
Þessi kólnun og þornum verður í sveiflum og rykkjum, en þrátt fyrir allar sveiflur og sveiflur innan í öðrum sveiflum kólnar og þornar jörðin hægt og sígandi og stefnir óhjákvæmilega í nýtt jökulskeið („ísöld“), en þær eru þegar orðnar um 20 á ísöldinni miklu eða kvartertímanum, sem staðið hefur í 2,5-3 milljónir ára.  Enn fyrr, á tertíertíma var loftlag hér svipað og nú í Norður- Kaliforníu eins og steingervingar risatrjáa bera vott um. En það er jarðsaga, ármilljónir, ekki árþúsundir.
Ekkert bendir til annars en að okkar hlýskeiði muni ljúka eins og öllum hinum og það er nú þegar orðið sæmilega langt. Því væri vitlegra að búa sig undir hnattkólnun, ekki hnatthlýnun.
Nýlegar rannsóknir á Norður- Grænlandi og Svalbarða sýna, að á atlantíska skeiðinu uxu þar jurtir sem þurfa um sjö stiga hærri meðalhita en nú er þar. Þetta þýðir, að íshafið hefur verið að mestu íslaust a.m.k. á sumrin. Þó lifðut ísbirnir af og lifa enn þótt sum hinna ýmsu hlýskeiða hafi verið mun hlýrri en það núverandi. Jörðin var sem aldingarður því hlýnun er öllum fyrir bestu, mönnum dýrum fuglum, fiskum, jurtum og öllu sem þrífst á jörðinni.
Grænland var líka á sínum stað eins og Suðurskautslandið, þótt eitthvað kvarnaðist úr báðum, einkum Grænlandi og meðal sjávarstaða var aðeins einhverjum fáum tugum sentimetra hærri en nú. Fyrir því eru nokkrar ástæður: Miklu meira vatn var bundið í gufuhvolfinu, sem stuðlar að lækkun sjávarmáls og ekki síður hitt, að þrátt fyrir hærri meðalhita var enn frost mestallt eða allt árið á hábungu meginjökla, en það er ákoma, þ.e. snjókoma umfram sumarbráðnun sem mestu ræður um vöxt og viðgang jökla. Miklu meiri snjór olli því hækkun jöklanna, þótt kvarnaðist úr nær sjávarmáli.
Að sögn þess vísindamanns, Nils Mörners, sem lengst og mest allra hefur rannsaka sjávarborð hefur engin breyting orðið á hækkun sjávarborðs síðustu öldina a.m.k. Hann hefur líka, eins og margir aðrir alvöru vísindamenn yfirgefið IPCC, sem hann sakar um gervivísindi og falsanir. Það gera líka margir aðrir merkir vísindamenn, t.d. Richard Lintzen hjá MIT o.m.fl.
Í stuttri blaðagrein er ógerlegt að fjalla um svo viðamikið mál sem þetta, en hef þó rætt miklu nánar um allt þetta annars staðar t.d. í ritgerðinni „Gróðurhúsaáhrif væru góð, eða að flýta ísöldinn“, sem nú er á bloggsíðu minni (vey.blog.is). Þar er líka Moggagrein mín um koldíoxíð, „Hugleiðing um undirstöðu lífsins“.
Um koldíoxíð vil ég þó segja þetta: Allar jurtir, ofansjávar og neðan eru að miklu leyti úr kolefni, oft 30-50% og bókstaflega allt þetta kolefni kemur úr koldíoxíði. Menn og dýr eru líka að miklu leyti úr kolefni, sem upphaflega hefur komið úr koldíoxíði gufuhvolfsins gegnum jurtalífið og fæðuna. Auk þess kemur bókstaflega allt súrefnið, sem við öndum að okkur upphaflega úr koldíoxíði.
Jurtirnar þurfa gífurlegt magn koldíoxíðs á hverjum degi til að vaxa og dafna, mynda nýjar frumur og vefi og nýtt súrefni. Þessi hringrás tekur aðeins fáein ár.
Raunar byggir C 14 aldursgreining fornleifafræðinga einmitt á þeirri staðreynd, að þetta er hringrás sem sífellt endurnýjast, koldíoxíð eyðist og nýtt tekur við á innan við tíu ára fresti.  Þannig hefur þetta verið í milljarða ára, síðan jörðin var ung.
Í samanburði við þessa risavöxnu hringrás sem nær til allra jurta og þörunga í öllum löndum og höfum verður brölt mannanna heldur lítilfjörlegt og beinlínis hjákátlegt. Þáttur mannanna hefur verið talinn um 3,5% af koldíoxíði gufuhvolfsins, en er vel hugsanlega miklu minna. Koldíoxíð, náttúrulegt og manngert, er nú ca. 400 grömm í hverju tonni gufuhvolfsins og þar af er hlutur Íslendinga eitthvað brotabrotabrotabrot úr nanógrammi.
Og ekki nóg með það: Þetta koldíoxíð endurnýjast á um eða innan við tíu ára fresti, því þetta er hringrás.
Að lokum vil ég hér bera fram tvær spurningar: Í fyrsta lagi, þegar talað er um koldíoxíð, af hverju er aldrei nefnt að þetta er hringrás sem hefur endurnýjað sig í milljarða ára?
Í öðru lagi: Hvers vegna tala allir, vísindamenn og aðrir, alltaf um „hlýnun“ en aldrei, eins og rétt er, um „endurhlýnun“ og af hverju heyrist þetta litla orð „aftur“ aldrei?
Og ég vil fá svör!

Það var Eiríkur, ekki Leifur sem fann Ameríku

Ég  var einu sinni sem oftar að gramsa á Tímarit.is og fann þá þessa grein, sem ég var næstum búin að gleyma. Hún var skrifuð þegar landafunda- hjalið og þjóðremban var í hámarki 1992 í tilefni af 500 ára afmæli ferðar Kólumbusar. Mér finnst full ástæða til að birta hana aftur hér, lítillega ednurskoðaða í tilfeni nýrrar umræðu. Mínar skoðanir um þetta hafi ekkert breyst síðan í Austurbæjaskólanum fyrir hálfri öld. Grænland var, er og hefur alltaf verið í Ameríku.

 

 

Mér er það ennþá minnisstætt hvað krakkarnir hlógu dátt einu sinni í sögutíma í Austurbæjarskólanum, þegar kennarinn spurði út í bekkinn hver hefði fundið Ameríku. Í landafræðitíma skömmu áður hafði mér verið kennt að Grænland væri í Ameríku, svo ég hrópaði hátt og snjallt: „Eiríkur rauði!" Þótt síðan sé nú liðinn rúmur aldarþriðjungur hef ég aldrei breytt þessari skoðun minni, né haft ástæðu til þess.

1992 var haldið beggja megin Atlantshafsins heljarmikið húllumhæ vegna ferðar Kólumbusar til nokkurra eyja í Karíbahafí árið 1492. Engin ástæða er til að gera lítið úr Kólumbusi né hinni sögufrægu og sögulegu ferð hans. Hún skipti sköpum og var vissulega meðal merkustu atburða í allri mannkynssögunni. Kólumbus á heiðurinn af því að gera Evrópumönnum almennt ljósa tilvist heimsálfunnar og ferð hans kom af stað hinum gífurlegu fólksflutningum vestur þangað síðasta hálfa árþúsundið.

Flestum — og þótt merkilegt megi virðast einnig Íslendingum — sést hins vegar yfír, að þegar þessir fólksflutningar hófust um 1500 hafði hluti hinnar miklu heimsálfu verið byggður Evrópumönnum — raunar rammkaþólskum — í önnur 500 ár. Mér hafa lengi fundist hlálegar deilurnar miklu um það, hvor þeirra Kólumbusar eða Leifs heppna hafi fundið heimsálfuna Ameriku. Það er skjalfest, að faðir hins síðarnefnda var búinn að þessu þegar um árið 982. 

Önnur deila sýnu hjákátlegri stendur um það, hvers konar passa Leifur hefði borið, íslenskan eða norskan. Eins og flestir vita var Eiríkur, faðir Leifs, fæddur á Jaðri í Noregi, en fólk Þjóðhildar, móður Leifs hafði komist hingað einhverjum árum eða áratugum á undan Eiríki, sömuleiðis frá Noregi. Hún hefði því trúlega haft þennan bláa íslenska. Það er raunar alls ekki víst, hvort sá rauðhærði ribbaldi, Eiríkur Þorvaldsson, hefði nokkurn passa getað fengið í Noregi eða aðra pappíra þegar hann hljópst þar úr landi.

Um Leif heppna Eiríksson er það að segja, að þótt hann kunni hafa verið fæddur hér, og annað foreldri hans að minnsta kosti teldist íslenskt hefði þjóðerni hans alls ekki verið ljóst. Leifur var barnungur þegar hann fluttist héðan alfarinn (þ.e ef hann fæddist hér, sem er ósannað) og minningar hans af Íslandi hljóta að hafa verið óljósar, ef nokkrar. Það er ekki líklegt að faðir hans, og jafnvel móðir, hafi talað vel um Ísland og Íslendinga, eftir að Eiríkur var hér hrakinn úr landi og ólíklegt að Leifur sonur hans hefði sóst eftir íslensku vegabréfi. Á því getur varla leikið vafi, að Leifur hefði viljað vera Grænlendingur og passi hans verið grænlenskur, hefðu slíkir pappírar verið gefnir út á þeim dögum. Hann var fyrstur norrænna manna sem ól nær allan aldur sinn í Vesturheimi og má því teljast fyrsti Ameríkumaðurinn af evrópskum ættum. 

 Það er skrýtið og skondið að tala um að hann hafí ekki fundið Ameríku fyrr en á fullorðinsárum.

Ég endurtek að Grænland er í heimsálfunni Ameríku. Það er ekki umdeilt og hefur mér vitanlega aldrei nokkru sinni verið. Jarðfræði, jurta- og dýralíf er hið sama og á nálægum eyjum Kanada og í Alaska og mannlíf og menning frumbyggja (Inuíta eða Eskimóa) er hin sama og þar. Eins og ég sagði: Málið er ekki umdeilt. Hin löngu völd Dana og sú staðreynd að frá upphafi hefur Grænland stjórnarfarslega aldrei tilheyrt sömu heild og aðrir hlutar Norður-Ameríku hlýtur að hafa ruglað fólk í ríminu. Engum dettur í hug að segja að t.d. Baffinsland eða Ellesmere-eyja séu ekki í Ameríku. Enginn náttúrufræðingur, mannfræðingur né landfræðingur lætur sér detta það í hug að Grænland sé síður í Ameríku en þær eyjar Karíbahafs sem Kólumbus heimsótti 1492. Ég bið lesandann að fletta þessu upp ef hann trúir mér ekki.

Eftir á að hyggja finnst mér að ég hefði átt að skrifa þetta 1982.  

Hugleiðing um undirstöðu lífsins

 

 Þegar jörðin var ung, fyrir um fjórum milljörðum ára, áður en lífs varð vart, virðist koldíoxíð hafa verið yfir 20% gufuhvolfsins. Það hefur streymt úr iðrum jarðar æ síðan og ef lífsins nyti ekki við væri það nú örugglega meginuppistaða gufuhvolfsins eins og á systurplánetu jarðar, Venusi. En á Venusi er ekki fljótandi vatn, svo líf getur ekki þrifist. 

Hér hefur koldíoxíðið, ásamt vatni og með því að tengjast ýmsum frumefnum myndað þær gífurlega flóknu keðjur kolvetnissambanda sem eru lífið sjálft. Það er fráleitt og beinlínis fáránlegt að tala um þessa undirstöðulofttegund í gufuhvolfinu frá upphafi og byggingarefni sjálfs lífsins sem „mengun”, eins og gróðurhúsatrúarmenn gera í ofstæki sínu og fáfræði. Réttara væri að tala um óbundið súrefni og hið þrígilda afbrigði þess, ósón, sem „mengun”, því óbundið súrefni er ekki upprunalegt í gufuhvolfinu og ekki nauðsynlegt lífi, heldur úrgangsefni frá jurtalífinu sem dýrin, sumar bakteríur, allir sveppir (og maðurinn) nýta sér. Þessi „saur jurtanna”,  þ.e. hinn helmingur koldíoxíðsameindarinnar, myndar nú 20,9% gufuhvolfsins en koldíoxíðið, sjálf undirstaða lífsins, var komið nokkurn veginn í jafnvægi, þ.e. niður undir ca. eitt kíló í hverju tonni gufuhvolfsins á fyrstu ármilljörðum lífsins, löngu fyrir daga risaeðlanna.

Þetta er að sjálfsögðu vegna þess, að allt kolefnið í öllu sem lifir eða hefur einhvern tíman lifað kemur upprunalega úr koldíoxíði. Það er nú um 0.038% eða ca 400 grömm í tonni andrúmslofts.

Það er rúmlega fimmtíu sinnum meira af því  í  höfunum, (sem eru basísk, með ph- gildið 8,32 að jafnaði og geta því ekki orðið súr).

 Af þessum 400 grömmum í tonni andrúmslofts eru kannski 10 grömm manngerð, en vel hugsanlega miklu minna.Raunar mælist koldíoxíð mjög mismikið eftir landsvæðum og árstíðum og tímum sólarhrings, eykst á nóttinni, minnkar á daginn.

Koldíoxíð kemur að sjálfsögðu að hluta frá andardrætti manna, dýra, fugla, fiska (neðansjáar). skordýra (gífulegt magn, sem alltaf gleymist) og ekki síst kemur það frá sveppagróðri og aeróbískum (ildiskærum) bakteríum. 

Allt sem deyr ofansjávar og neðan breytist að miklu leyti í koldíoxíð fyrir tilverknað þessarra örvera. Menn ættu að hafa í huga að örverur eru meira en helmingur lífmassa jarðar og þetta magn er gífurlegt (sbr. t.d. framræsla mýra).

Þá er ótalið allt það, sem hefur streymt frá því í árdaga af þessari ósýnilegu, lyktarlausu lofttegund upp úr jörðinni úr öllßum lág- og háhitasvæðum jarðar ofansjávar og neðan auk þess sem eldfjöllin leggja öðru hvoru til. Jafnvel í ýmsum jarðfræðilega „köldum" löndum eru víða ölkeldur og loftop, sem koldíoxíð streymir upp um.

Auk þess ná eldvirkir neðansjávarhryggir um 50 þús. kílómetra í mörgum hlykkjum umhveris jörðina og á þeim eru hunduð þúsunda eða milljónir loftventla og eldgíga sem koldíoxíð streymir úr. Þetta er óskaplegt magn, sem nánast aldrei er talað um.

Mætti halda að margir sem titla sig „vísindamenn“ viti ekki af þessu stöðuga uppstreymi ofansjávar og neðan, sem er gífurlegt alla daga, allan sólarhringinn.

Allar jurtir, ofansjávar og neðan eru að miklu leyti úr kolefni, oft 30-50% og bókstaflega allt þetta kolefni kemur úr koldíoxíði. Menn og dýr eru líka að miklu leyti úr kolefni, sem upphaflega hefur komið úr koldíoxíði gufuhvolfsins gegnum jurtalífið og fæðuna.

Jurtirnar þurfa gífurlegt magn koldíoxíðs á hverjum degi til að vaxa og dafna, mynda nýjar frumur og vefi og nýtt súrefni. Þessi hringrás tekur aðeins fáein ár.

Raunar byggir C 14 aldursgreining fornleifafræðinga einmitt á þeirri staðreynd, að þetta er hringrás sem sífellt endurnýjast, koldíoxíð eyðist og nýtt tekur við á innan við tíu ára fresti.  Þannig hefur þetta verið í milljarða ára, síðan jörðin var ung.

Í samanburði við þessa risavöxnu hringrás sem nær til allra jurta og þörunga í öllum löndum og höfum verður brölt mannanna heldur lítilfjörlegt og beinlínis hjákátlegt.

 Þegar „umhverfisverndrsinninn“ hefur upp raust sína í heilagri vandætingu og bölvar þessu voðalega „mengunarefni“, veit hann örugglega ekki, að um 19% líkama hans er kolefni, sem allt er upprunnið úr koldíoxíi (gegnum jurtaífið og fæðuna): Þegar hann hrópar spýr hann reyndar sjáfur nýju koldíoxíði út í gufuhvolfið og þegar hann andar aftur að sér dregur hann súrefni ofan í lungun, en bókstaflega allt súrefnið er fyrrverandi koldíoxíð.

Hugsið um það! 

Nei- þýðir- já lögmálið gildir enn.

                     
Þessi greinaflokkur birtist upphaflega í Mogganum 1996 að mig minnir en er í öllum aðalatriðum alveg jafn tímabær nú og hann var þá og hrópin um "lýðræði" og "mannréttindi" frá íslenskum liðsmönnum kúgaranna og böðlanna eru nú enn hærri, meira ærandi og óþolandi en þau voru þegar þetta var skrifað. 
Þeir sem áður studdu Albaníu og Austur- Þýskaland styðja nú Hamas, Hizbollah, 
Talíbana og al -Qaida. Þeir munu alltaf styðja ytri óvini Vesturlanda, hverju nafni sem þeir nefnast, því þeir eru sjálfir innri óvinir þeirra. Þetta er í rauninni ritgerð í fjórum köflum, sem birtust fjóra daga í röð í Morgunblaðinu sumarið 1996, og hún er að minnsta kosti jafn tímabær nú og þá var. Vinstri menn eru nefnilega enn ósvífnari í "lýðræðis"- og "mannréttinda"- bröltinu núna en þeir hafa nokkurn tíma áður verið. V.E.



                       FISKURINN HEFUR FÖGUR HLJÓÐ...

Nú er hún Rússa-Grýla dauð.
Hún gafst upp á rólunum  – á jólunum - þegar Sovétríkin voru endanlega leyst upp fyrir fimm árum.
Frá fæðingu 1917 hafði Rússa- Grýla dreift ógn og skelfingu, falsi, flærð og lygum um gjörvalla heimsbyggðina. Hundruð milljóna manna urðu bergnumdar, einkum meðan Grýla var ung og falleg. Tugþúsundir Íslendinga úr öllum stéttum, ekki síst mennta- og listamenn leituðu í helli Grýlu, lentu í tröllahöndum og ærðust. Rússa-Grýla setti mark sitt á sögu aldarinnar meira en nokkuð annað, og setur enn.
En þótt hún Grýla gamla sé dauð ganga aðrir fjölskyldumeðlimir ennþá ljósum logum víðsvegar i þjóðlífinu. Meinlausastir eru orðnir gömlu Leppalúðarnir, sem ungir vígðust Grýlu og studdu hana fram í rauðan dauðann. Þeir hafa nú misst lífsförunaut sinn.
Verri eru afkvæmin, sem enn eru á besta aldri, Leppir og Skreppir í stjórnmálum og fjölmiðlum, og Leiðindaskjóður í menningarlífinu.
Grýlubörnin þrífast vel, og þau eru góð börn. Alveg ýkt góð, eins og unglingarnir segja. Þau tala um lýðræðið. Og þau tala um friðinn. Og þau tala um mannréttindin. Þau tala eins og þau hafi fundið þetta allt saman upp.
Þau telja sig vera stikkfrí eftir lok kalda stríðsins og láta eins og Grýla hafi aldrei verið til. Hver sem nefnir hana á nafn er sekur um "úreltar skoðanir", "kaldastríðsáróður", "fortíðarhyggju" eða eitthvað ennþá verra.
Það er ekkert nýmæli, að reynt sé að þurrka út söguna með þessum hætti, því þegar þriðja ríki Hitlers hrundi voru liðsmenn þess, erlendir sem innlendir, hvergi finnanlegir. Allir höfðu verið á móti nasistum.
Íslenskir jábræður Gúlagsins beita nú svipuðum brögðum, en þó er að einu leyti reginmunur á, nefnilega þessi:
Fyrrum stuðningsmenn Hitlers hafa aldrei verið orðaðir við "lýðræðis"- eða "friðarbaráttu". Enn síður hafa nasistar talið sig sérstaklega útvalda til að hafa forystu um "mannréttindabaráttu".
Hvað sem annars má segja um nasista mega þeir eiga það, að þeir kunna að skammast sín.

Þegar ég var lítill, á sjötta áratugnum, dvaldi um skeið kornung flóttastúlka frá uppreisninni í Ungverjalandi á heimili foreldra minna. Um það leyti varð mér ljóst, að í landinu bjó sérstakur þjóðflokkur manna, sem kváðust málsvarar "lítilmagnans", en studdu jafnframt ofsækjendur stúlkunnar og vildu koma hér á því kerfi sem ríkti í Ungverjalandi. Í slagtogi með þeim voru aðrir, sem ekki vildu koma á slíku kerfi, nema þá að hluta, en með þögn, hálfvelgju eða jámennsku voru í reynd einnig liðsmenn alræðisins. Þetta voru "aðrir vinstri menn".
Mannréttindabarátta var þá öðru vísi og miklu hættulegri en síðar varð, því hún fólst ekki, eins og nú, í því að vandlætast yfir ástandinu í fjarlægum löndum hjá ríkisstjórnum sem enga stuðningsmenn áttu á Íslandi. Hér var við að eiga virka, íslenska alræðissinna, sem áttu mikil ítök menningarlífinu og réðu afar miklu á fréttastofu einu útvarpsstöðvar landsins. Þeir héldu hlífiskildi yfir harðstjórunum, afsökuðu og réttlættu illvirki þeirra eða þögðu um þau. Mannréttindabaráttan fór þannig fram á innanlandsvettvangi, því við íslenska liðsmenn kúgunar var að eiga. Hver sá sem reyndi að segja sannleikann um það sem fram fór austan tjalds mátti eiga von á öllu illu, ekki aðeins frá kommúnistum, heldur vinstri mönnum sem heild. Auðveldast var þá, og er enn, að þekkja "aðra vinstri menn" á því að þótt þeir segðust ekki styðja kommúnista, stimpluðu þeir alla, sem í einhverri alvöru gagnrýndu ástandið austan tjalds sem "hægri öfgamenn", "fasista", eða jafnvel "nasista".
Þannig varð mér fyrst ljóst hvar skilin lágu milli "hægri" og vinstri. Skilin lágu einfaldlega um afstöðuna til þess þjóðskipulags, sem löngu síðar var farið að kenna við Gúlagið. Þeir sem studdu alræðisherrana eða réttlættu þá voru vinstri menn, alveg afdráttarlausir andstæðingar, hverju nafni sem þeir annars nefndust og hverjar sem skoðanir þeirra að öðru leyti voru, nefndust "hægri menn". Þannig eru til dæmis þeir Hitler og Hayek taldir "hægri menn", einfaldlega vegna þess að þeir voru báðir svarnir andstæðingar Gúlagsins. Ég skrifa "hægri" með gæsalöppum, en vinstri ekki, því andstæðingar einhvers málefnis eiga alltaf miklu minna sameiginlegt en liðsmenn þess.
Þessi skilgreining hefur reynst mér vel.
Reglan gildir ennþá, þótt sjálft höfuðbólið sé fallið. Enn standa eftir nokkrar hjáleigur, aðallega Kína, Víetnam, Norður-Kórea og Kúba. Af afstöðunni til þeirra má enn ráða hvort menn teljast til hægri eða vinstri. Vinstri mann má enn þekkja á því t.d., að hann ber ávallt í bætifláka fyrir Castro.

           Nei-þýðir-já-lögmálið
Annað atriði vakti einnig fljótlega athygli mína í æsku og gerir enn, nefnilega þetta: Þeir vinstri menn sem voru afdráttarlausastir liðsmenn stjórnarfarsins í Austurvegi og studdu af alefli hernað kommúnista ("þjóðfrelsisbaráttu") víðs vegar í heiminum, töluðu mest og hæst allra um "friðinn", "mannúðina", "tjáningarfrelsið" og - ekki síst - "lýðræðið" og "mannréttindin".
Þeir töluðu reyndar um fátt annað og gera enn. Þeir höfðu beinlínis tekið út patent á því góða í heiminum.
En hvers vegna?
Af hverju endurtaka einmitt þeir þessi orð svona oft?
Eftir mikil heilabrot tel ég mig hafa uppgötvað tilekið lögmál til skýringar á þessu og ýmsu fleira í háttlagi vinstri manna. Um nafngift finnst mér rétt að leita innblásturs til Stígamóta og kalla þetta því einfaldlega "Nei-þýðir-já-lögmálið". Það hljóðar svo: Menn fordæma það ávallt harðast í orði sem þeir styðja afdráttarlausast á borði .
Til þess að vísindalögmál teljist marktækt verður það að hafa spásagnargildi, en svo vill til, að afar auðvelt er að ganga úr skugga um gildi nei-þýðir-já-lögmálsins. Þannig hafa Alþingistíðindi verið tölvusett í mörg ár og því vandalaust að orðtaka þau með tilliti til "mannréttindabaráttunnar", t.d. með því að kanna notkun á orðunum "lýðræði" og "mannréttindi".
Ég spái því, samkvæmt fyrrnefndu lögmáli, að verði þetta gert komi í ljós, að það séu þingmenn Alþýðubandalagsins, sem oftast allra hafa úr ræðustól býsnast út af skorti á "lýðræði" og "mannréttindum" heima og erlendis undanfarin tuttugu ár eða svo. Sumir þeirra opna varla munninn, án þess að endurtaka þessi orð nokkrum sinnum, eins og þeim sé ekki sjálfrátt.
Metið munu vafalaust eiga þeir þingmenn, sem dvalist hafa langdvölum austan tjalds undir handarjaðri herranna, hafa verið tíðir gestir þar á tímabilinu og mest og best hafa starfað í sérstökum "vináttufélögum" við alræðisríki fyrir fall Berlínarmúrsins 1989 og síðar (samtímis virkri og háværri þátttöku í "mannréttindabaráttunni").
Samkvæmt nei-þýðir-já-lögmálinu má m.ö.o. reikna með því að stuðningsmanna kúgunar sé að leita meðal þeirra sem harðast berjast fyrir mannréttindum, liðsmenn friðar séu þeir sem hvetja til ófriðar o.s. frv.
Við nánari athugun kemur í ljós, eins og ég mun sýna fram á, að þetta er einmitt lóðið.



                       ...FINNST HANN OFT Á HEIÐUM

AFAR margt er skylt með kommúnistum og nasistum og freistandi að spyrða þá saman. Báðir eru alræðissinnar, en þeir síðarnefndu hins vegar ekki nógu miklir hræsnarar til að geta talist vinstri menn.
Báðir áttu erlenda liðsmenn, grimmdin og kúgunin var svipuð, sömuleiðis sjálft stjórnskipulagið, áróðurstæknin og margt fleira, en of langt mál er að rekja það hér. Nasistar sögðu sig hins vegar, öfugt við kommúnista, opinberlega úr lögum við siðferði og siðmenningu og virtu ekkert boðorð nema það fyrsta, sem þeir sneru upp á sjálfa sig á sama hátt og kommúnistar höfðu áður gert. Það boðorð sýnist mér vera ein meginstoð stórasannleika af öllu tagi, þar með talinni alræðishyggju, en einnig einn helsti grundvöllur ofstækis, umburðarleysis og trúarbragðastyrjalda.
Hinum boðorðunum níu, sem eru sammannleg undirstaða siðmenningar hvarvetna, óháð kristinni trú, vörpuðu nasistar fyrir róða. Alveg ólíkt vinstri mönnum fóru þeir hvergi í launkofa með fyrirlitningu sína á lýðræði, mannúð og manngæsku og frömdu ekki, eins og kommúnistar, illvirki sín undir formerkjum hins góða.

                                  Fanturinn og frelsishetjan
Ágætt dæmi um afstöðu heimsins til svonefndra "hægri manna" og vinstri manna má finna í ferli tveggja harðstjóra, þeirra Pinochets, fyrrum Chileforseta og Castros Kúbuleiðtoga:
Pinochet hélt góðan frið við aðrar þjóðir, en engir friðarsinnar sóttu þó á hans fund.
Castro hefur hins vegar stofnað til eða haldið gangandi styrjöldum allt frá Suður-Ameríku til Suður- Jemens, en herjaði þó allra lengst og mest í Afríku. Því hafa kunnir friðarsinnar og mannvinir mjög sótt á hans fund (García Márquez, Olof Palme o.fl.), enda er enn vandfundinn sá vinstrisinnaði "mannréttindafrömuður" og friðarsinni, sem ekki hefur eitthvað hlýlegt að segja um Castro.
Þegar stór hluti verkfærra manna á Kúbu var annað hvort flúinn, fangelsaður eða farinn til Afríku til að drepa svarta menn fyrir Rússa, flykktust áhugamenn um "frið", "lýðræði", "tjáningarfrelsi" og "mannréttindi" hvaðanæva að úr heiminum til Kúbu til að fylla í skörðin á sykurekrum Castros, þ. á m. fjöldi Íslendinga.
Enginn "hægri maður" hafði hins vegar slíka aðdáun á stjórnarfari í Chile að hann færi til Pinochets að vinna í koparnámum, og engin "vináttufélög" voru stofnuð við hann.
Pinochet tók við landi sínu í fátækt og upplausn, en skilaði af sér blómlegu búi.
Kúba var, ásamt Argentínu ríkasta land rómönsku Ameríku og efnahagur í örum vexti þegar Castro tók við völdum . Landið er nú rjúkandi rúst og er ásamt Haiti langfátækasta landið í álfunni, þrátt fyrir gífurlegan fjáraustur Rússa, og þótt flestöll lönd önnur en Bandaríkin geti verslað við Castro.

Vinstri menn settu af stað einhverja umfangsmestu "mannréttindaherferð" sögunnar gegn Pinochet.

Um Kúbu ríkin þögn, að heita má.

Pinochet stofnaði til kosninga, skilaði sjálfviljugur af sér völdum og breytti óumbeðinn landinu í lýðræðisríki.

Á Castro er ekkert fararsnið, og engar kröfur eru uppi um slíkt frá vinstri- "mannréttindafrömuðum". Samt eru flóttamennirnir og fangarnir fleiri, áþjánin og fátæktin margfalt verri en nokkurn tímann í Chile.
Á því er enginn vafi að Castro hefur verið þjóð sinni miklu óþarfari en Pinochet var sinni þjóð, þótt sá síðarnefndi hafi beitt andstæðinga sína álíka mikilli harðýðgi og Kúbuleiðtoginn. Flestir, en þó ekki allir þessir andstæðingar voru reyndar kommúnistar, sem hugðust koma á svipuðu stjórnarfari og ríkir á Kúbu og hefðu því sjálfir beitt sömu aðferðum á valdastóli.
Fyrir aðfarir sínar uppskar Pinochet með réttu fordæmingu heimsins, en því er ekki að heilsa um Castro. Þvert á móti er hann ennþá beinlínis hetja, jafnvel "frelsishetja" í augum þeirra friðelskandi vinstrisinnuðu mannvina sem gera sér hetjur úr herskáum, fjarlægum harðstjórum. Enginn gerir frelsishetju úr Pinochet, þótt hann hafi, ólíkt Castro, komið á lýðræði. Umfjöllun um Castro er enn sem fyrr með allt öðrum og vinsamlegri hætti en nokkur dæmi eru til um Pinochet sem kunni ekki sem "hægri maður" lagið á því að fremja illvirki undir yfirskini hins góða.

                                    "Eigir þú vin..."
Ég hef á liðnum árum stöku sinnum skrifað um vinstrimennskuna hér í blaðið og þá aldrei látið hjá líða að nefna "vináttufélögin" sérstaklega, bæði vegna þess hvað mér finnast þau vera merkileg og eins vegna þess hvað fáir aðrir hafa vakið á þeim athygli. Þau eru allrar athygli verð. Þar stofnuðu íslenskir menn, af ást og aðdáun einni saman til sérstakrar vináttu við stjórnirnar í löndum á borð við Sovétríkin (MÍR), Albaníu, Norður- Kóreu, Víetnam, Kína, Kúbu, Austur-Þýskalandi og raunar flestöllum öðrum alræðisríkjum.
Þessi samtök bera allra gleggstan vott um raunverulegan hug vinstrafólks til alræðisins, kúgaranna og böðlanna, þótt raunar sé af nógu öðru að taka.
Það voru ekki aðeins Alþýðubandalagsmenn sem tóku þátt í "vináttufélögunum", heldur einnig fólk úr þeim stjórnmálaflokkum, sem gátu yfirleitt hugsað sér samstarf og jafnvel vináttu við erlendar alræðisstjórnir (sbr. vinstri-Gúlag-regluna sem ég nefndi í fyrstu grein). Þannig má t.d. nefna þátttöku framsóknarmanna í "vináttufélaginu" við Búlgaríu.
Á verksviði "vináttufélaganna" var m.a. að fá hingað listamenn, fengju þeir yfirleitt brottfararleyfi (fjölskyldumeðlimir voru hafðir í gíslingu á meðan). Var ítarlega sagt frá öllu í alræðisríkinu og jafnframt látið í það skína, að hér væri um samskipti "alþýðu" landanna að ræða, enda höfuðmarkmið hinna erlendu stjórna að réttlæta sig gagnvart eigin þegnum með því að vísa til þess víðtæka stuðnings og samúðar, sem þær nutu meðal vinstri manna vestan tjalds. Starf "vináttufélaganna" var þannig ætlað til stuðnings alræðisstjórnunum og til að villa um fyrir þegnum þeirra.
Tóku fjölmargir stjórnmála-, mennta- og listamenn þátt í þessu brölti, þ.e. væru þeir ekki önnum kafnir við að fordæma "kúgun", "ritskoðun", eða önnur "mannréttindabrot", sem þeir sáu þá - og sjá enn - í hverju horni hér á Vesturlöndum. Margir vinstri menn, aðallega liðsmenn Alþýðubandalagsins, hafa einnig notið góðs af starfsemi "vináttufélaganna" á annan hátt, t.d. í tengslum við ferðalög til alræðisríkja, því þangað var þeim tíðförult meðan fært var (sbr.: "Eigir þú vin / farðu að finna hann oft").
Ég vil aftur undirstrika, að aldrei hefur þetta varpað skugga á "lýðræðis- og "mannréttindabaráttu" þessa góða fólks, sem fram fór samtímis.


                        ... ÆRNAR RENNA EINA SLÓÐ
ÞAÐ liggur í sjálfu eðli allra mannréttindasamtaka, eins og t.d. Amnesty, að þau hljóti að draga að sér hræsnara, enda gera þau það. Vafalaust er erfitt að halda þeim frá.
Þessi samtök voru þau fyrstu sem í alvöru tóku að gagnrýna ástand mannréttindamála í kommúnistaríkjunum og voru því sjálfkrafa stimpluð "hægri sinnuð" af vinstra fólki í upphafi. En það er eitt höfuðeinkenni allra hræsnara, hvað þeir eru hugfangnir af fallegum orðum og sjálft orðið "mannréttindabarátta" var einfaldlega ómótstæðilegt, enda gafst óvíða betra tækifæri til að setja sjálfan sig á háan hest, fordæma og vandlætast. Því leið ekki á löngu, áður en mjög fór að bera á vinstra fólki innan þessara samtaka. Náði það öllum völdum hóf þá m.a. herferð fyrir málstað dæmdra morðingja í bandarískum fangelsum.
 Þó er enginn vafi er á að samtökin hafa unnið gott starf, einkum fyrstu árin. Einhverjir þeirra, sem enn starfa innan þessara samtaka hafa hugsanlega aldrei lagt fjarlægum harðstjórnum lið.
Nei-þýðir-já-lömálið segir að menn fordæmi það ávallt harðast í orði sem þeir styðja afdráttarlausast á borði. Það er ágæt staðfesting þessu lögmáli að hver sá sem því nennir getur grafið upp skjalfestar heimildir um vinstra fólk sem starfað hefur með Amnesty en hefur einnig starfað í sérstökum "vináttufélögum" við ýmsar grimmúðlegustu harðstjórnir aldarinnar samtímis starfi með Amnesty, svo merkilegt - og vemmilegt - sem það nú er.

                                             Lýðræðið
"Lýðræði" er eins og "mannréttindi" eitt af þessum fallegu orðum sem vinstri menn endurtaka ótt og títt án þess að botna upp né niður í því hvað í orðinu felst. Í meginatriðum felur það í sér að meirihluti kjósenda eigi að ráða.
"Fái þjóðirnar að kjósa milli harðstjórnar og stjórnleysis, velja þær alltaf harðstjórann," sagði Aristóteles fyrir margt löngu. Í mörgum löndum er "lýðræði" einungis annað orð fyrir aðgerðarleysi, spillingu og upplausn og það er alls ekki sjálfgefið að almenningur kjósi lýðræði, fái hann að velja. Í Weimar-lýðveldinu höfðu andstæðingar lýðræðis, kommúnistar og nasistar, t.d. meirihluta atkvæða samanlagt.
Í Alsír reyndi herforingjastjórn að halda lýðræðislegar kosningar, en þá kom í ljós að yfirgnæfandi meirihluti þegnanna hugðist kjósa andstæðinga lýðræðis sem einnig vilja afnema flest það sem við nefnum grundvallarmannréttindi að fyrirmynd Khomeinis. Kosningarnar voru stöðvaðar og eru "mannréttindafrömuðir" síðan með böggum hildar út af öllu saman. Hvert eiga þeir að snúa sér með vandlætingu sína og fordæmingu? Eiga þeir að býsnast út í herforingjana sem vilja koma á vestrænum gildum, svipað og Íranskeisari á sínum tíma, eða á að fárast út í lýðræðislegan vilja kjósenda sem vilja afnema allt sem heitir lýðræði og mannréttindi?
Lítill vafi er á að Khomeini naut stuðnings yfirgnæfandi meirihluta þegna sinna. Sama má segja um Þýskaland Hitlers, Rússland Stalíns eða Norður-Kóreu undir Kim Il Sung. En voru þessar stjórnir "lýðræðislegar?" Svarið hlýtur að vera neitandi. Hitler var, eins og prestar þjóðkirkjunnar, lýðræðislega kosinn einu sinni. Síðan sátu menn uppi með hann.
Frjálsar kosningar voru ekki tíðkaðar í þeim ríkjum sem ég nefndi, né heldur ríkti tjáningarfrelsi. Án tjáningarfrelsis er lýðræði óhugsandi, jafnvel þótt þessar stjórnir og fleiri slíkar hafi örugglega fullnægt því skilyrði að hafa stuðning meirihluta þegnanna.
Mjög margt fleira mætti segja um þetta, en stjórnarformið og hugtakið "lýðræði" er miklu flóknara en svo að unnt sé að gera því sæmileg skil í stuttu máli. Orðið hentar hins vegar ágætlega til að slá um sig með því.

                                       Mannréttindin
Eins og lýðræðið eru mannréttindin vissulega afstæð, eins og einhver sagði. Svipað gildir reyndar um fátæktina. Sá einn er kúgaður eða fátækur sem sjálfur telur sig vera það.
Svo einfalt dæmi sé tekið telja munkar sig hvorki kúgaða né fátæka, þótt þeir séu í klaustrum sínum sviptir flestum mannréttindum og lífsgæðum. Fólk í frumstæðum þjóðflokkum, sem býr fjarri siðmenningunni er fullsátt við hlutskipti sitt þótt frá sjónarmiði Vesturlandabúa ríki þar kúgun og fátækt.
Svipað gildir um konur í löndum Múslima. Þær telja sig langflestar alls ekki vera kúgaðar. Má benda á að margir hörðustu stuðningsmanna Khomeinis erkiklerks á sínum tíma voru konur og meðal þeirra mátti finna konur, menntaðar í frjálslyndum háskólum á Vesturlöndum.
Keisarinn vann sér það m.a. til óhelgi að svipta konur blæjunni og reyna að koma á vestrænum lifnaðarháttum og gildismati í landi sínu. Við andstæðinga beitti hann þó hefðbundum aðferðum í þessum heimshluta. Í klóm SAVAK, lögreglu hans, lentu annars vegar kommúnistar og hins vegar bókstafstrúarmenn af gerð Khomeinis.
Vinstri menn taka alltaf og ósjálfrátt afstöðu sem er andstæð hagsmunum Vesturlanda. Því studdu þeir, með Amnesty í fararbroddi, stjórnarandstæðinga af alefli, að sjálfsögðu undir formerkjum "lýðræðis" og "mannréttinda", þótt það væri alltaf deginum ljósara hvaða stefnu andstæðingar keisarans fylgdu og við hverju mætti búast, næðu þeir völdum.
Klerkarnir náðu svo völdunum að lokum, við mikinn fögnuð mannvina og “mannréttindafrömuða” víðsvegar. Síðan þeir tóku við, hefur "lýðræðis"- og "mannréttindabaráttu" vinstri manna gegn Íransstjórn alveg linnt. Vandlætingarhrópin heyrast ekki lengur. Þar ríkir þögnin ein.
Ég held að það væri athugandi fyrir "mannréttindafrömuði" utan og innan Amnesty að kynna sér betur málstað þeirra sem gerðir eru að píslarvottum. Khomeini sjálfur lenti sem "ofsóttur trúarleiðtogi" um skeið efst á listum Amnesty ásamt fjölmörgum áhangendum sínum, væntanlega fyrir "lýðræðis"- og "mannréttindabaráttu" sína.
Ef dæma má af reynslunni frá Íran mætti reikna með, að þeir Lenin, Stalin og Hitler hefðu orðið "samviskufangar" á vegum Amnesty.
Þeir voru nefnilega allir fangelsaðir fyrir skoðanir sínar.


                        ... EFTIR SJÓNUM BREIÐUM

VINSTRI menn hafa nú misst glæpinn, eða öllu heldur, glæpnum var beinlínis stolið af þeim. Eyjólfur hresstist nefnilega aldrei. Hann dó. Syrgjendurnir leita nú nýrra patentlausna dyrum og dyngjum, en finna fátt sem fútt er í.
Það er viss eftirsjá í Eyjólfi. Meðan hann tórði var auðveldara að fylgjast með þeim sem önnuðust hann. Í Þjóðviljanum, sem andaðist skömmu eftir fráfall Eyjólfs, mátti t.d. ávallt ráða í hvað vinstra fólk bar helst fyrir brjósti þá stundina. Til dæmis komst blaðið yfir það í liðlega hálfrar aldar sögu sinni að styðja flestalla þá ógnarbílda, sem herjuðu á mannfólkið á tímabilinu. Má minna á afdráttarlausan stuðning Þjóðviljans við Hitler og hernað hans árin 1939-41, sem varð til þess að Bandamenn stöðvuðu útgáfu blaðsins og fangelsuðu aðstandendur þess. Ekki þarf að tíunda lofgerðirnar óteljandi um hina harðsvíruðu alræðisherra kommúnistalandanna, en auk þeirra lenti hver sá, sem barðist gegn hagsmunum vestrænna lýðræðisþjóða, sjálfkrafa í náðinni. Má þar nefna Khomeini og hans menn, og undir lokin átti Saddam Hussein athvarf á síðum blaðsins, þ.e. ef rúm gafst fyrir "friðarbaráttunni", sem fékk æ meira rúm ásamt "mannréttindabaráttunni".
Einnig birtust gjarnan í blaðinu auglýsingar um fundi samtaka sem tengdust áhugamálum áhangenda þess, svo sem hinum ýmsu "vináttufélögum", sem íslenskir menn stofnsettu við miskunnarlausar, erlendar alræðisstjórnir. Þá mátti finna í Þjóðviljanum, eins og við var að búast í höfuðmálgagni "mannréttindabaráttunnar", tilkynningar um fundi Amnesty. Vakti sérstaka athygli mína að stundum stóð sama fólkið að þeim og auglýsingum "vináttufélaganna".
Ekkert skorti heldur á um "friðarbaráttuna" sem rekin var samhliða stuðningi við "þjóðfrelsisbaráttuna" (þ.e. hernað kommúnista). M.a. fengu "Menningar- og friðarsamtök kvenna", sem Stalín sjálfur stofnaði pláss, ásamt öðrum "friðarsamtökum" sem ekki voru jafn afdráttarlaust rekin á vegum Sovétríkjanna (að því er sýndist, a.m.k).

                       Friðaruppeldi og föðurlandsást
Það er freistandi að álykta að summa lastanna og dyggðanna verði alltaf hin sama. Því meiri dyggðir, þeim mun meiri lestir. Allir kannast við kristna vandlætara og siðapostula sem hafa verið sekir um ýmiss konar glæpi. Dæmi má finna um menn sem orðið hafa þjóðkunnir fyrir baráttu sína gegn fíkniefnavandanum, en síðan dæmdir fyrir eiturlyfjasmygl.
Þetta má skýra með nei-þýðir-já- lögmálinu sem segir að menn fordæmi það ávallt harðast í orði, sem þeir styðji afdráttarlausast á borði. Miklu fleiri dæmi má finna en þau, sem ég hef þegar nefnt:
Í stríðslok kom upp í Þýskalandi hreyfing um "friðaruppeldi" og var Ulrike Meinhof, sem seinna varð heimskunn í tengslum við hryðjuverk, eitt fyrsta barnið, sem fékk alveg skipulegt “friðaruppeldi” frá barnæsku. Má því segja, að Baader-Meinhof- hryðjuverkasamtökin hafi verið skilgetið afkvæmi "friðaruppeldis".
Ég missti reyndar trúna á "friðarbaráttunni" fyrir margt löngu, um líkt leyti og tveim hópum friðarsinna lenti saman á "heimsfriðarmóti" í Japan og tugir manna voru drepnir.

Í "verkamannalýðveldum", t.d. á Kúbu, er hver sá, sem reynir að stofna til verkfalla eða berjast fyrir hag verkamanna tafarlaust fangelsaður. Þetta er gert með þeim rökum að "verkamenn" hafi völdin og sé verkalýðsbarátta því "gegn hagsmunum verkalýðsins".
Það leiðir því af sjálfu sér að vinstri menn, vinir Castros og annarra slíkra, hafa alltaf talið sig vera alveg sérstaka fulltrúa og kraftbirtingu verkalýðs og verkalýðsbaráttu hér á jörðu.
Íslenskir verkalýðsleiðtogar sóttu því t.d. þing opinberra "verkalýðsfélaga" alræðisríkjanna á Kúbu fyrir nokkrum árum, einmitt um það leyti, sem "hægri sinnaðir" (andkommúnískir) verkamenn í Samstöðu voru að berjast fyrir lífi sínu í Póllandi. Þingið samþykkti að sjálfsögðu ýmsar ályktanir, sem fordæmdu "kúgun verkamanna" víðs vegar á Vesturlöndum.
Einn stjórnmálaflokkur, sem hefur heitið ýmsum nöfnum, telur sig alveg sérsakan og útvalinn andstæðing erlendra stórvelda. Liðsmenn hans hafa því í gegnum tíðina vandlætast afar mikið og m.a. mjög sakað andstæðinga sína um "landsölu" og jafnvel "landráð".
Það þarf því ekki að koma neinum á óvart að nú er fullsannað og skjalfest í Moskvu, að einmitt þessi flokkur þáði samtímis mikla fjárstyrki og var um áratugaskeið beinlínis stjórnað úr ráðuneytum erlends stórveldis.

                                          Af illum verkum...
Nú, að Rússa-Grýlu liðinni, er í sjálfu sér ágætt að þurfa ekki lengur að sitja undir því að vera kallaður "fasisti" fyrir þær sakir einar að benda á staðreyndir um ástandið í sæluríkjum. Þeim staðreyndum mótmælir enginn lengur.
Mér fannst miklu verra fyrr á árum, og finnst enn, að vita af málsvörum alræðis og kúgunar meðal áhrifamanna hvarvetna í þjóðfélaginu, ekki aðeins í stjórnmálum, heldur einnig og ekki síst í lista- og menningarlífi þjóðarinnar.
Hitt fannst mér þá og finnst enn allra verst, og reyndar óþolandi, að sitja undir tali þess sama fólks í síbylju um "lýðræðið", "tjáningarfrelsið", "lítilmagnann" og "mannréttindin".
Havel Tékklandsforseta var örugglega ekki kunnugt um, þegar hann var hér á ferð fyrir nokkrum árum, í hvaða félagsskap hann var. Mér fannst beinlínis viðbjóðslegt að fylgjast með því að þeir sem flöðruðu allra mest upp um forsetann voru einmitt þeir áhrifamenn í stjórnmálum, listum og menningarlífi sem af mestu alefli höfðu stutt kvalara hans fáum árum áður meðan hann var andófsmaður og fangi.

Þetta fólk kann ekki að skammast sín. Það kunna nasistar.

Rússagrýla er dauð. En Grýlubörnin lifa og munu halda áfram að geta af sér afkvæmi, því skýringar á háttalagi þeirra er fremur að leita á vettvangi sálfræði en stjórnmála. Vinstrimennskunni verður varla útrýmt, fremur en sýndarmennskunni, vandlætingunni eða óskhyggjunni. Hún mun skjóta upp kollinum í einhverri mynd, undir einhverju nafni. Blekkingin er fallegri en raunveruleikinn, og menn munu halda áfram, enn sem fyrr, að berjast af miklu meiri sannfæringu fyrir lyginni heldur en sannleikanum.
Því munu íhaldsmenn seint öðlast þann töfraljóma, sem umlykur málsvara blekkingarinnar. Við það verður að búa.
Barnið í ævintýri Andersens hefur örugglega fengið skömm í hattinn. Svo var a.m.k. um okkur sem reyndum að benda fólki á úr hvaða efni nýju fötin væru sem skraddararnir Marx og Lenin höfðu saumað á keisarana í Kreml. Boðberar válegra tíðinda verða aldrei vinsælir, og fólk er alltaf reiðubúnara til að trúa lyginni heldur en sannleikanum.
Kíkóti skildi hvarvetna eftir sig slóða eyðileggingar. Það gera vinstri menn, stuðningsmenn, jábræður og umþegjendur alræðisherranna og böðlanna, líka. Fulltrúar og arftakar Rýssa- Grýlu eru hins vegar ekki meinlausir, sjónumhryggir riddarar. Auðvelt er samt að þekkja þá: Þeir tönnlast nefnilega í síbylju á fallegum orðum.
Nafni minn frá Skáholti orðaði nei-þýðir-já-lögmálið dálítið öðru vísi en ég, nefnilega svona:

Af illum gjörðum sínum þekkjast þeir,
sem þykjast geta frelsað heiminn.

Það er vissulega rétt að auðveldlega má þekkja þá af illum gjörðum þeirra.
En það er jafn auðvelt að að þekkja illvirkjana af fögrum orðum sínum.